Firmy nie mogą żądać nadpłaty podatku za oddelegowanych i korygować ich list płac

Pracodawcy nie mogą żądać od fiskusa zwrotu zaliczek podatkowych opłaconych za oddelegowanych, których pobyt za granicą przekroczył 183 dni, przez co od pierwszego dnia zagranicznego pobytu powinni oni podlegać pod system podatkowy kraju oddelegowania. W takiej sytuacji nie ma również podstaw do korygowania list płac i zwracania podwładnym pobranych z ich pensji zaliczek na podatek. O nadpłatę podatkową występować mogą sami oddelegowani w swoich rozliczeniach rocznych. Tak stwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z 13 grudnia 2017 r. (sygn. 0111-KDIB2-2.4011.267.2017.1.MZ). 

Zaznaczmy, że powyższa interpretacja stoi w sprzeczności z wyrokiem NSA z 26 stycznia 2017 r., sygn. II FSK 3973/14, który opisywaliśmy w artykule: Firma może wystąpić o zwrot nienależnie zapłaconego w Polsce podatku za oddelegowanych.

W przywołanej interpretacji podatkowej, organ skarbowy stwierdził, że:

• wynagrodzenie pracownika, który przebywa na terenie Niemiec dłużej niż 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym, podlega opodatkowaniu zarówno na terenie Niemiec jak i w Polsce, przy zastosowaniu metody unikania podwójnego opodatkowania określonej w art. 24 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (zwanej dalej umową polsko-niemiecką),

• w ww. przypadku opodatkowanie dochodu pracownika nastąpi na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, tj. w Niemczech oraz w Polsce. Przy czym w Polsce podatek dochodowy określony będzie zgodnie z powołanym wyżej art. 24 ust. 2 polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w związku z art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. metodą wyłączenia z progresją,

• na podstawie art. 32 ust. 6 ustawy o PIT – zakład pracy nie pobiera zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych przez pracownika z pracy wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pod warunkiem że dochody te podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Na wniosek podatnika zakład pracy pobiera zaliczki na podatek dochodowy, stosownie do przepisów ust. 1-5, z uwzględnieniem art. 27 ust. 9 i 9a ww. ustawy,

• w świetle powyższych przepisów płatnik wykonuje zatem swoje obowiązki w ten sposób, iż oblicza i pobiera w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanych pracownikowi wynagrodzeń ze stosunku pracy. Dodatkowo, w przypadku pracy wykonywanej za granicą kwestie opodatkowania tego dochodu reguluje stosowna umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania,

• płatnik odstępuje od poboru zaliczek na podatek przy spełnieniu przesłanek wskazanych w przepisie art. 32 ust. 6 ustawy o PIT, czyli w przypadku gdy wypłacane dochody podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza Polską. Przy tym, okolicznością o której mowa w tym przepisie nie jest fakt, że pracownik opodatkowuje bądź będzie opodatkowywał swoje dochody poza Polską, lecz to, że jego dochody podlegają (lub będą podlegać) opodatkowaniu poza Polską. W związku z tym nie jest istotne czy i jak pracownik albo pracodawca wywiązują się z obowiązków nałożonych przepisami podatkowymi kraju oddelegowania, lecz istotne jest czy zgodnie z odpowiednią umową o unikaniu podwójnego opodatkowania dochody te podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu poza Polską,

• w konsekwencji z chwilą przekroczenia przez danego pracownika minimalnego okresu pobytu w Niemczech tj. 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym, pracodawca winien zaprzestać poboru zaliczek na podatek dochodowy, z uwagi na fakt, iż od chwili przekroczenia tego okresu wynagrodzenie za pracę wykonywaną w Niemczech podlega systemowi niemieckiego prawa podatkowego, przy czym opodatkowaniu w tym kraju podlega dochód uzyskany od pierwszego dnia, w którym praca była tam wykonywana,

• gdy zakład pracy nie posiada wiedzy ile dni dany pracownik będzie przebywał za granicą – czyli w analizowanym przypadku na terenie Niemiec – wówczas do momentu nieprzekroczenia 183 dni pobytu pracownika na terenie Niemiec pobiera zaliczki na podatek dochodowy. W tym okresie pracodawca jest obowiązany obliczać i pobierać zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z art. 31 i następnymi ustawy o PIT. Dopiero z chwilą przekroczenia przez pracownika granicznego okresu pobytu za granicą, tj. 183 dni, pracodawca będący płatnikiem powinien zaprzestać poboru zaliczek na podatek dochodowy z uwagi na to, że w związku z przekroczeniem tego okresu wynagrodzenie za pracę wykonywaną w innym państwie podlega opodatkowaniu za granicą według przepisów obowiązujących w innym państwie,

• stosownie do treści art. 72 § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa – za nadpłatę uważa się kwotę podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej. Na podstawie art. 75 § 1 ww. ustawy – jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku. Nadpłata powstaje z dniem złożenia zeznania rocznego dla podatników podatku dochodowego – art. 73 § 2 pkt 1 ww. ustawy,

• zgodnie z art. 75 § 2 Ordynacji podatkowej – uprawnienie do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty przysługuje podatnikom, płatnikom i inkasentom oraz osobom, które były wspólnikami spółki cywilnej w momencie rozwiązania spółki w zakresie zobowiązań spółki. Płatnik lub inkasent jest uprawniony do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty, jeżeli wpłacony podatek nie został pobrany od podatnika,

• definicja nadpłaty zawarta w ustawie Ordynacja podatkowa wyczerpująco wylicza, w jakich sytuacjach powstaje nadpłata. Wszelkie inne przypadki, które nie są w ww. ustawie wymienione, nie powodują powstania nadpłaty w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej. Nie każda zatem kwota wpłacona przez płatnika „nienależnie” do Organu podatkowego stanowi nadpłatę,

• nadpłata podatku w przypadku płatnika dotyczy wyłącznie tych przypadków, w których dochodzi do uszczerbku w jego majątku na skutek zapłacenia należnego świadczenia w większej wysokości od tej, w której zostało pobrane,

• z zaprezentowanych uregulowań prawnych wynika, że płatnik może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty tylko w sytuacji jeżeli wpłacony podatek nie został pobrany od podatnika,

• do nadpłaty podatku nie dochodzi w sytuacji, gdy przez okres zanim pobyt danego pracownika w Niemczech nie przekroczył 183 dni w roku podatkowym, płatnik pobierał od oddelegowanego podatek dochodowy – w takich okolicznościach wszakże podatek został zasadnie pobrany. Nie jest zatem możliwe stwierdzenie nadpłaty na rzecz płatnika, który nie poniósł uszczerbku majątkowego na skutek zapłacenia należnego świadczenia w większej wysokości od tej, w której zostało pobrane. Płatnik wpłacił do urzędu skarbowego należną zaliczkę w wysokości w jakiej pobrał ją z wynagrodzenia pracownika i nie wpłacił jej z własnych środków.

 

 

W odniesieniu do wspomnianego na wstępie wyroku NSA z 26 stycznia 2017 r., sygn. II FSK 3973/14, fiskus podkreślił, że dotyczy on wyłącznie konkretnej sprawy, umocowanej w danym stanie faktycznym. Orzeczenie to zapadło w indywidualnej sprawie i w świetle art. 87 Konstytucji RP nie jest źródłem powszechnie obowiązującego prawa.

Każdy pracodawca, którego dotyczy podobny stan faktyczny, powinien wystąpić o indywidualną interpretację podatkową. Jeśli wyrażone w niej stanowisko będzie niezadowalające, wówczas można zaskarżyć ją w postępowaniu sądowym.