Od 6 sierpnia 2025 r. kobietom, które doświadczyły straty ciąży, uproszczono proces ubiegania się o prawo do świadczeń należnych w związku z tym faktem. Skrócony urlop macierzyński, zasiłek macierzyński oraz zasiłek pogrzebowy mogą one wszakże obecnie otrzymać na podstawie zaświadczenia o martwym urodzeniu, wystawionego przez lekarza lub położną. Dokument ten wydawany jest niezależnie od czasu trwania ciąży i bez konieczności określania płci dziecka.
Przed zmianą przepisów, uzyskanie prawa do urlopu i zasiłku macierzyńskiego po poronieniu wymagało przedstawienia aktu urodzenia dziecka z adnotacją o martwym urodzeniu. Aby go uzyskać, konieczne było ustalenie płci dziecka, co często wiązało się z kosztownymi badaniami genetycznymi. Tę barierę eliminuje rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz.U. z 2025 r. poz. 969). Nowe regulacje upraszczają procedurę uzyskania prawa do urlopu macierzyńskiego w sytuacji martwego urodzenia – bez względu na czas trwania ciąży.
Zgodnie z rozporządzeniem, w przypadku gdy nie został sporządzony akt urodzenia, wystarczające jest dostarczenie zaświadczenia wystawionego przez lekarza specjalistę w dziedzinie położnictwa i ginekologii (lub lekarza w trakcie specjalizacji w tej dziedzinie) albo położną. Zaświadczenie to powinno potwierdzać martwe urodzenie dziecka, niezależnie od czasu trwania ciąży, i być wydane na podstawie dokumentacji medycznej. Alternatywnie można przedłożyć kopie dokumentacji medycznej potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczoną osobę, pracodawcę lub ZUS.
Ta zmiana oznacza, że matkom przysługuje 8 tygodni urlopu macierzyńskiego (a co za tym idzie – zasiłku macierzyńskiego) również w przypadku poronienia, bez potrzeby ustalania płci dziecka. Nowe przepisy znajdują zastosowanie do zdarzeń, które nastąpiły od dnia wejścia w życie rozporządzenia, tj. od 6 sierpnia 2025 r.
Podobnie jest w przypadku zasiłku pogrzebowego. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2025 r. poz. 968) umożliwia w sytuacji utraconej ciąży skorzystanie ze świadczenia bez konieczności dokumentowania płci. Według nowych przepisów zasiłek pogrzebowy jest możliwy do uzyskania na podstawie karty zgonu lub zaświadczenia lekarza bądź położnej. Oznacza to, że w dalszym ciągu jest możliwe skorzystanie z zasiłku pogrzebowego na podstawie aktu urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu, lecz jego brak nie będzie już stanowić bariery w uzyskaniu prawa do świadczenia.
Źródło: PIP
