Zwolnienie podatkowe dla młodych (tzw. zerowy PIT) jest szczególnie trudne w stosowaniu w miesiącu, w trakcie którego przychód osoby w wieku do 26 lat przekracza limit 85.528 zł. W takiej sytuacji od nadwyżki ponad wskazany pułap należy naliczać zaliczki podatkowe na ogólnych zasadach. Aby takiego naliczenia dokonać prawidłowo, niezbędna jest m.in. wiedza w zakresie tego, jak podzielić przychód na opodatkowany i nieopodatkowany oraz w jakiej wysokości w opisanym przypadku składki społeczne i koszty uzyskania przychodu można odliczyć od świadczeń podlegających opodatkowaniu.
Właściwe rozliczenie należności pracownika w przedstawionych okolicznościach zapewni praktyczny kalkulator, do którego link zamieszczony jest na końcu wpisu.
„Zerowy PIT” to zwolnienie podatkowe obejmujące do końca 2020 r. otrzymywane przez osoby w wieku do ukończenia 26 roku życia przychody:
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy (czyli przychody, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) oraz
- o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT czyli przychody z umów zlecenia, uzyskiwane wyłącznie od:
a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
c) przedsiębiorstwa w spadku,
– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zlecenia zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.
Omawiane zwolnienie ograniczone jest limitem kwotowym wynoszącym od początku 2020 r. 85.528 zł w skali roku.
Od 1 stycznia 2022 r. „zerowym PIT” objęte są otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia przychody:
· ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, · z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT, · z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich, · z tytułu odbywania stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, · z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie zasiłkowej, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł. |
W praktyce niekiedy dochodzi do sytuacji, w których wartość podlegających opodatkowaniu świadczeń osoby przed ukończeniem 26. roku życia przekraczają w trakcie trwania miesiąca poziom 85.528.zł.
Rozliczając w takich okolicznościach przychód zatrudnionego płatnik musi mieć na uwadze, że:
– od początku 2020 r. trzeba stosować zerowy PIT niejako z automatu czyli bez oświadczenia podatnika (podatnik może złożyć płatnikowi pisemny wniosek – odrębnie dla każdego roku – o pobór zaliczek podatkowych bez stosowania nowo wprowadzanej ulgi; podmiot zatrudniający po wpłynięciu takiego dokumentu musi zacząć naliczać podatek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał przedmiotowy wniosek);
– dla oceny możliwości zastosowania zerowego PIT przesądzające znaczenie ma wiek podatnika w momencie wypłacania określonych należności, więc jeśli pracownik / zleceniobiorca w dniu postawienia mu do dyspozycji danego świadczenia ma już ukończone 26 lat, wówczas świadczenie to należy opodatkować – potwierdzają chociażby interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 września 2019 r. (sygn. 0112-KDIL3-1.4011.202.2019.2.GM) oraz z 4 listopada 2019 r. (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.410.2019.2.MD);
– ustalając limit przewidziany w ramach zerowego PIT (ustalony w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT) wartości stanowiących przychód ze stosunku pracy lub umowy zlecenia świadczeń nie pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika – uwzględnia się więc tu „kwoty brutto”;
– zerowym PIT nie są objęte zasiłki z ubezpieczenia społecznego inne niż zasiłek macierzyński (np. zasiłek chorobowy lub opiekuńczy). Zasiłki te zalicza się wszakże do przychodów z innych źródeł (również wtedy, gdy są one wypłacane przez zakład pracy), w konsekwencji czego nie mogą one być zwolnione z opodatkowania na mocy zerowego PIT i kwota tych zasiłków nie wchodzi do limitu 85.528 zł;
– jeżeli w danym miesiącu podatnik spełniający warunki do korzystania z zerowego PIT, otrzymuje zarówno zasiłek z ubezpieczenia społecznego inny niż zasiłek macierzyński jak i przychody ze stosunku pracy (np. wynagrodzenie za pracę, za urlop czy za chorobę), wówczas od ww. zasiłku należy naliczać zaliczkę podatkową na zasadach ogólnych, zaś od należności z umowy o pracę nie pobiera się podatku;
– po przekroczeniu progu przychodu wynoszącego 85.528 zł stosuje się w pierwszej kolejności stawkę podatku w wysokości 12%, a dopiero, gdy dochód (czyli już podlegający opodatkowaniu przychód pomniejszony o składki społeczne pobrane z należności zatrudnionego i koszty uzyskania przychodu) przekroczy górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, wówczas należy zacząć stosować stawkę podatku 32% – oznacza to, że od momentu objęcia osoby do 26 roku życia obowiązkiem podatkowym (z powodu przekroczenia pułapu 85.528 zł) trzeba niejako od zera zacząć naliczać dochód w sposób narastający, w celu określenia, kiedy ewentualnie będzie miało miejsce przekroczenie progu podatkowego (85.528 zł);
– odliczane odpowiednio od przychodu i podatku nie mogą być składki na ubezpieczenia społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy o PIT, oraz składki, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b i art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PIT);
– nadwyżka przychodów ponad kwotę limitu 85.528 zł podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej; do nadwyżki mają zastosowanie koszty uzyskania przychodów określone dla przychodów ze stosunku pracy oraz umowy zlecenia, a wysokość tych kosztów nie może przekroczyć kwoty przychodów z danego źródła, które podlegają opodatkowaniu.
Przykład
24-letni pracownik (uprawniony do zwolnienia z podatku dla młodych) w zatrudniającej go spółce uzyskał w okresie od stycznia do czerwca 2020 r. wynagrodzenie za pracę w łącznej wysokości 83.680 zł brutto (jest to jego jedyne źródło przychodu).
W lipcu 2020 r. przysługujące mu należności wyniosły:
- wyn. za pracę: 2.333,30 zł brutto,
- wyn. chorobowe: 483,24 zł brutto,
- zasiłek chorobowy: 322,16 zł.
Uwzględniając fakt, iż jest on uprawniony do podstawowych kosztów uzyskania przychodu (250 zł) oraz kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki na podatek (43,76 zł), jego lipcowa lista płac powinna wyglądać jak poniżej:
Lp. | Składniki | Działanie | Kwota |
1. | Wynagrodzenie za pracę | 2.333,30 zł | |
2. | Wynagrodzenie chorobowe | 483,24 zł | |
3. | Zasiłek chorobowy | 322,16 zł | |
4. | Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne | 2.333,30 zł | |
5. | Składka emerytalna finansowana przez pracownika do pobrania z wynagrodzenia | 2333,3 zł × 9,76% | 227,73 zł |
6. | Składki rentowe finansowane przez pracownika do pobrania z wynagrodzenia | 2333,3 zł × 1,5% | 35,00 zł |
7. | Składka chorobowa do pobrania z wynagrodzenia | 2333,3 zł × 2,45% | 57,17 zł |
8. | Razem składki ZUS finansowane przez pracownika do pobrania z wynagrodzenia | 227,73 zł + 35 zł + 57,17 zł | 319,90 zł |
9. | Podstawa składki zdrowotnej do pobrania z wynagrodzenia | 2333,3 zł + 483,24 zł – 319,9 zł | 2.496,64 zł |
10. | Składka zdrowotna do pobrania z wynagrodzenia | 2496,64 zł × 9% | 224,70 zł |
11. | Przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu (ponad limit 85.528 zł) | [2333,3 zł + 483,24 zł – (85.528 zł – 83.680 zł przychodu uzyskanego od stycznia do czerwca)] | 968,54 zł |
12. | Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne do odliczenia od dochodu | [2333,3 zł – (85.528 zł – 83.680 zł przychodu uzyskanego od stycznia do czerwca)] | 485,30 zł |
13. | Składka emerytalna do odliczenia od dochodu | 485,3 zł × 9,76% | 47,37 zł |
14. | Składki rentowe do odliczenia od dochodu | 485,3 zł × 1,5% | 7,28 zł |
15. | Składka chorobowa do odliczenia od dochodu | 485,3 zł × 2,45% | 11,89 zł |
16. | Razem składki społeczne do odliczenia od dochodu | 47,37 zł + 7,28 zł + 11,89 zł | 66,54 zł |
17. | Koszty uzyskania przychodu | 250 zł | 250,00 zł |
18. | Przychód do opodatkowania | 968,54 zł + 322,16 zł – 66,54 zł – 250 zł (po zaokrągleniu do pełnych złotych) | 974,00 zł |
19. | Kwota zmniejszająca podatek | 43,76 zł | 43,76 zł |
20. | Podatek | (974 zł × 17%) – 43,76 zł | 121,82 zł |
21. | Składka zdrowotna do odliczenia od zaliczki na podatek dochodowy | (968,54 zł – 66,54 zł) × 7,75% | 69,91 zł |
22. | Zaliczka na podatek | 121,82 zł – 69,91 zł (po zaokrągleniu do pełnych złotych) | 52,00 zł |
23. | Kwota netto | 2333,3 zł + 483,24 zł + 322,16 zł – 319,9 zł – 224,7 zł – 52 zł | 2.542,10 zł |
Poniżej link do kalkulatora rozliczającego wynagrodzenie pracownika w ujęciu rocznym, uwzględniającego zgodne z przepisami zasady kalkulowania zaliczek na podatek w sytuacji przekroczenia limitu zwolnienia z podatku dla młodych w trakcie miesiąca:
🧮 Kalkulator Online – Kalkulator wynagrodzeń w ujęciu rocznym – umowa o pracę (zerowy PIT)
Jak rozliczać wynagrodzenie w ujęciu rocznym?