PIT-2 to oświadczenia pracownika, które upoważnia pracodawcę do pomniejszenia zaliczki podatkowej za dany miesiąc o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek określonej w skali podatkowej.
W 2022 r. dokument ten bardzo zyskał na znaczeniu, gdyż wspomniana kwota zmniejszająca wzrosła z poziomu 43,76 zł (1/12 z 525,12 zł) do 425 zł (1/12 z 5100 zł), co sprawia, że PIT-2 ma obecnie duże przełożenie na miesięczną należność podatkową, a tym samym na wynagrodzenie netto.
Od 1 stycznia 2022 r. każdy podatnik osiągający dochody opodatkowane według skali podatkowej korzysta z kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 000 zł. Poprzednia kwota, w wysokości 8 000 zł, była malejąca (miała charakter degresywny) i nie przysługiwała każdemu.
W przypadku małżonków prawo do kwoty wolnej mają obydwoje małżonkowie – oznacza to, że każdy z nich może zarobić bez opodatkowania kwotę 30 000 zł.
Książka dla kadr i płac "Mistrz Kadr i Płac" najnowsze wydanie na 2024 rok to ponad 1080 stron eksperckiej i praktycznej wiedzy kadrowo-płacowej opisanej zrozumiałym językiem z roczną aktualizacją!
Wraz z podwyższeniem kwoty wolnej wzrosła też kwota zmniejszająca zaliczki na podatek. Obecnie wynosi ona 425 zł (30 000 zł x 17% = 5100 zł : 12).
Jeżeli podatnik osiąga przychody z wynagrodzenia za pracę na etacie, może złożyć do pracodawcy wniosek o pomniejszenie zaliczki podatkowej o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (pobierz Oświadczenie PIT-2).
Pracodawca może odjąć od podatku kwotę zmniejszającą, jeżeli poza przychodami z pracy podatnik (pracownik):
- nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika, który z mocy ustawy stosuje zmniejszenie zaliczki od tego świadczenia;
- nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
- nie osiąga dochodów opodatkowanych wg skali podatkowej, od których sam jesteś zobowiązany obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy;
- nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony na kilku etatach, PIT-2 może złożyć tylko u jednego pracodawcy.
Raz złożony PIT-2 zachowuje ważność w kolejnych latach podatkowych – aż do jego odwołania lub wycofania przez pracownika.
Kwota zmniejszająca powinna być zastosowana przez pracodawcę tylko przy jednej wypłacie w miesiącu.
Nawet jeżeli pracownik nie złoży oświadczenia PIT-2 mimo, że jest do tego uprawniony, kwota wolna zostanie zawsze uwzględniona w zeznaniu rocznym.
PYTANIA I ODPOWIEDZI przygotowane przez resort finansów
Co to jest PIT-2?
PIT-2 to oświadczenie pracownika, które upoważnia pracodawcę do pomniejszenia zaliczki za dany miesiąc o kwotę zmniejszającą podatek (425 zł).
Gdzie mogę sprawdzić, czy złożyłem oświadczenie PIT-2?
Można to sprawdzić tylko u swojego pracodawcy, np. w wydziale naliczania płac czy u księgowej.
Komu składam PIT-2?
PIT-2 składasz u swojego pracodawcy.
Co się stanie, jeśli w ogóle nie złożę PIT-2?
Jeśli nie złożysz PIT-2, pracodawca nie będzie pomniejszał zaliczek na podatek w trakcie roku (425 zł miesięcznie). Oznacza to, że dopiero składając zeznanie roczne, pomniejszysz podatek o kwotę 5 100 zł (30 000 x 17%).
Czy muszę co roku składać PIT-2?
Nie musisz co roku składać PIT-2. Jeśli złożyłeś go wcześniej, nie musisz składać go ponownie.
Gdzie znajdę wzór PIT-2?
Oświadczenie PIT-2 jest dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Finansów – pobierz tutaj.
Kiedy powinienem wycofać PIT-2?
PIT-2 powinieneś wycofać, kiedy kwotę zmniejszającą podatek zaczął stosować inny płatnik (np. ZUS, inny pracodawca, któremu złożyłeś PIT-2), lub Ty sam uwzględniasz kwotę wolną przy obliczaniu zaliczek (np. z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej).
Czy mogę złożyć PIT-2 u kilku pracodawców?
PIT-2 składasz u jednego pracodawcy. W przeciwnym wypadku (kilkukrotnego stosowania kwoty zmniejszającej podatek w trakcie roku) może się okazać, że musiałbyś dopłacać do podatku w rocznym rozliczeniu.
Do jakich źródeł przychodów ma zastosowanie PIT-2?
PIT-2 ma zastosowanie do przychodów:
- ze stosunku pracy,
- ze spółdzielczego stosunku pracy,
- ze stosunku służbowego,
- z pracy nakładczej,
- z wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej,
- z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy.
Kiedy mogę złożyć PIT-2?
Zasadniczo PIT-2 składa się raz, zaraz po podjęciu pracy u danego pracodawcy, tj. przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia. Nie ma jednak przeszkód (przepisy tego nie wykluczają), aby pracodawca przyjął i stosował to oświadczenie w dowolnym momencie roku. Nie będzie to skutkowało negatywnymi konsekwencjami ani dla pracodawcy, ani dla pracownika.
Uwagi od redakcji: Resort finansów informuje aktualnie, że nawet jeśli pracownik złoży PIT-2 po pierwszej wypłacie z danego roku, to pracodawca powinien zacząć stosować 1/12 kwoty zmniejszającej podatek już od najbliższej wypłaty czyli jeszcze w tym samym roku.
Niestety można mieć wątpliwości co do takiego postrzegania sprawy, gdyż w myśl art. 32 ust. 3 ustawy PIT, zaliczkę podatkową zmniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, jeżeli pracownik przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym złoży zakładowi pracy oświadczenie według ustalonego wzoru, w którym stwierdzi, że:
1) nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika;
2) nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
3) nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3;
4) nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
5) ten zakład pracy jest właściwy do stosowania tego zmniejszenia.
Ponadto na samym wzorze PIT-2 w objaśnieniach wskazano, że omawiane oświadczenie należy złożyć płatnikowi przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym.
Mam tego samego pracodawcę od kilku lat, czy w tym roku powinienem złożyć PIT-2, jeśli złożyłem go przy podpisywaniu umowę o pracę?
Jeżeli złożyłeś oświadczenie PIT-2 przy podpisywaniu umowy o pracę nie musisz go składać w kolejnych latach. To oświadczenie jest skuteczne, jeżeli stan faktyczny w nim wskazany nie ulega zmianie, tj. kiedy kwotę zmniejszającą podatek zaczął stosować inny płatnik (np. ZUS, inny pracodawca, któremu złożyłeś PIT-2), lub Ty sam uwzględniasz kwotę wolną przy obliczaniu zaliczek (np. z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej).
Mam jedną umowę o pracę. Czy muszę (mogę) złożyć PIT-2 u pracodawcy? Kiedy pracodawca zacznie mi uwzględniać kwotę zmniejszającą podatek?
Mając jedną umowę o pracę, możesz złożyć PIT-2, jeśli chcesz, aby pracodawca uwzględniał kwotę zmniejszającą podatek w trakcie roku. Zasadniczo PIT-2 składa się raz, zaraz po podjęciu pracy u danego pracodawcy. Pracodawca, obliczając zaliczkę, po przyjęciu oświadczenia, uwzględni kwotę zmniejszającą podatek.
Czy jeżeli dostałem już pierwszą wypłatę, mogę złożyć PIT-2?
Tak, możesz złożyć PIT-2 po pierwszej wypłacie.
Mam dwóch pracodawców. Czy PIT-2 składam do każdego z nich?
Nie, możesz złożyć PIT-2 tylko u jednego pracodawcy; najlepiej temu, który wypłaca wyższe wynagrodzenie.
Jestem emerytem/rencistą i pracuję, czy mam złożyć PIT-2 u pracodawcy?
Nie, w tym przypadku kwotę zmniejszającą potrąca już organ rentowy.
Pracuję na umowę o pracę i prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Czy mam złożyć PIT-2 u pracodawcy?
Nie możesz złożyć PIT-2 u pracodawcy. Kwotę wolną uwzględniasz przy obliczeniu zaliczki z działalności gospodarczej.
Pracuję na umowę o pracę i mam działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Czy mogę złożyć PIT-2 u pracodawcy?
Tak, możesz złożyć PIT-2 swojemu pracodawcy.
Pracuję na umowę o pracę i mam działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową. Czy mogę złożyć PIT-2 u pracodawcy?
Tak, możesz złożyć PIT-2 swojemu pracodawcy.
Pracuję na umowę o pracę i mam działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Czy mogę złożyć PIT-2 u pracodawcy?
Tak, możesz złożyć PIT-2 swojemu pracodawcy.
Pracuję na umowę o pracę i z tym samym pracodawcą mam podpisaną umowę zlecenia (o dzieło), co wtedy, czy składam PIT-2?
PIT-2 składamy u pracodawcy, a ulga wynikająca z PIT-2 rozliczana jest tylko z umowy o pracę.
Co w przypadku, gdy w jednej firmie pracuję na umowę o pracę i dodatkowo mam przychody z umowy zlecenia z innej firmy? Czy mogę złożyć PIT-2? Jeśli tak, to komu?
PIT-2 możesz złożyć tylko w firmie, w której pracujesz na umowę o pracę.
Czy jeżeli mam umowę zlecenia/ umowę o dzieło, składam PIT-2?
Nie składasz PIT-2, jeżeli uzyskujesz przychody z umowy zlecenia/umowy o dzieło.
Zmieniam pracę w trakcie roku, czy u nowego pracodawcy muszę złożyć PIT-2?
Jeżeli chcesz, żeby Twój nowy pracodawca również stosował kwotę zmniejszającą podatek, to złóż PIT-2. Jeśli nie złożysz oświadczenia PIT-2, to nowy pracodawca nie będzie stosował kwoty zmniejszającej podatek.
Czy jeżeli zrezygnuję z pracy u danego pracodawcy, u którego miałem złożony PIT-2, a wynagrodzenie będzie wypłacane „z dołu”, czyli po ustaniu stosunku pracy, to czy były pracodawca zastosuje mi kwotę zmniejszającą?
Ponieważ wszystkie oświadczenia wygasają po rozwiązaniu stosunku pracy, przy wypłacie wynagrodzenia po zakończeniu umowy pracodawca nie będzie stosował kwoty zmniejszającej podatek.
Rozpoczynam drugą pracę (równolegle) w trakcie roku, czy muszę złożyć PIT-2 u drugiego pracodawcy, jeżeli u pierwszego go już składałem? A jeżeli u pierwszego nie był złożony PIT-2, to czy mogę złożyć go u drugiego?
Przysługuje Ci jedna kwota zmniejszająca podatek, więc jeśli pracujesz na dwóch lub więcej umowach o pracę, PIT-2 możesz złożyć tylko u jednego pracodawcy. Jeśli już złożyłeś PIT-2 u swojego pierwszego pracodawcy, u drugiego nie możesz go złożyć. Jeśli u pierwszego pracodawcy nie złożyłeś PIT-2 (lub go wycofałeś), możesz złożyć go u drugiego pracodawcy.
Pracuję, a współmałżonek nie osiąga żadnych dochodów. Czy w trakcie roku będzie mi przysługiwała podwójna kwota zmniejszająca podatek? Czy mam złożyć jakiś wniosek? Czy wystarczy PIT-2, czy coś jeszcze?
Jeśli Twój współmałżonek nie uzyskuje żadnych dochodów i planujesz się z nim wspólnie rozliczyć, to oprócz PIT-2 możesz złożyć swojemu pracodawcy oświadczenie, że:
- Twoje dochody nie przekroczą 120 000 zł – wtedy pracodawca będzie pobierał zaliczkę w wysokości 17% i stosował podwójną kwotą zmniejszającą podatek 2 x 425 zł
- Twoje dochody przekroczą 120 000 zł – wtedy pracodawca nadal będzie pobierał zaliczkę w wysokości 17% i stosował pojedynczą kwotę zmniejszającą podatek 1 x 425 zł
Nie ma urzędowego druku, na którym zawiadamiasz pracodawcę o zamiarze wspólnego rozliczenia się z współmałżonkiem.
Samotnie wychowuję dziecko, czy będę mieć podwójną kwotę wolną w trakcie roku? Czy muszę złożyć jakiś wniosek?
Nie, od 2022 roku nie możesz ani w trakcie roku, ani składając zeznanie roczne, skorzystać z odliczenia podwójnej kwoty wolnej. Od 2022 roku jako osoba samotnie wychowująca dziecko możesz w rozliczeniu rocznym skorzystać z odliczenia od podatku w kwocie 1500 zł.
Przekraczam I próg podatkowy, czy mam prawo do stosowania kwoty zmniejszającej? Czy jeśli do momentu przekroczenia tego progu nie złożyłem PIT-2, mogę go złożyć dopiero wtedy?
Tak, masz prawo do kwoty zmniejszającej podatek, również wtedy, gdy przekroczyłeś I próg podatkowy. Co do zasady PIT-2 składasz swojemu pracodawcy przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia, ale przepisy nie wykluczają, by Twój pracodawca przyjął i stosował to oświadczenie w dowolnym momencie roku. Nie skutkuje to negatywnymi konsekwencjami ani dla Twojego pracodawcy, ani dla Ciebie.
Mam dwie umowy o pracę u jednego pracodawcy. Czy złożony przeze mnie PIT-2 będzie miał zastosowanie przy każdej wypłacie?
Nie. Pracodawca może zastosować kwotę zmniejszającą tylko przy jednej wypłacie w danym miesiącu.
Źródło: Ministerstwo Finansów