Mimo, iż co do zasady fundowane przez pracodawcę zatrudnionym osobom pakiety / karnety sportowe (np. na siłownię i basen) stanowią przychód, to w pewnych okolicznościach, nie trzeba od nich naliczać należności składkowych.
Przykładowo, omawiane świadczenia nie stanowi podstawy ozusowania, gdy należne jest za okres urlopu macierzyńskiego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego. To samo dotyczy okresu urlopu wychowawczego.
W praktyce, możemy mieć do czynienia jeszcze z innymi sytuacjami, w których nie należy odprowadzać składek ZUS.
Współfinansowanie pakietów / karnetów
Pakiety / karnety sportowe (np. na siłownię i basen) mogą korzystać ze zwolnienia z ozusowania także na mocy § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego. W myśl tej regulacji, do podstawy wymiaru składek zusowskich nie wlicza się korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
A zatem, aby określona korzyść materialna mogła podlegać zwolnieniu z oskładkowania, musi:
- wynikać z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,
- przybierać formę niepieniężną,
- być współfinansowana przez zatrudnionych.
Wszystkie wymienione warunki muszą zostać spełnione łącznie.
Pakiety / karnety należne za okresy pobierania świadczeń chorobowych
Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia składkowego, należności składkowych nie opłaca się od składników wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku.
Przywołana regulacja ma zastosowanie do tych elementów płacy, które zgodnie z zapisami w regulacjach płacowych lub w układzie zbiorowym pracy przysługują w okresie choroby czy pobierania zasiłków, a niewypłacenie ich przez pracodawcę powoduje, iż pracownik będzie mógł wystąpić z roszczeniem o ich wypłatę. Jeśli prawo do danego składnika jest uregulowane wyłącznie w indywidualnych umowach pracodawcy z pracownikiem, to nie może on być objęty omawianym wyłączeniem. To samo odnosi się do składnika, którego wypłata następuje w okresie, w którym osoba go otrzymująca pobiera świadczenie chorobowe, a składnik jest należny za okres, w którym wspomniana osoba wykonywała pracę.
Miejmy na uwadze, że przytoczony przepis stosować wolno także do świadczeń określanych często pozapłacowymi, które przysługują w związku z wykonywaną pracą, np. grupowe ubezpieczenie na życie, pakiet medyczny czy karnety na zajęcia sportowe. Znalazło to potwierdzenie m.in. w interpretacji ZUS z 14 czerwca 2016 r., sygn. WPI/200000/43/468/2016, a także w poradniku pt. „Zasady ustalania podstawy wymiaru składek pracowników”, dostępnym na stronie internetowej www.zus.pl.
Świadczenia należne za okres urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego lub wychowawczego
Pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim (w tym także na urlopie uzupełniającym), urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie rodzicielskim oraz ojcowskim stanowi, podobnie, jak przebywanie na urlopie wychowawczym odrębny tytuł (inny niż stosunek pracy) do ubezpieczeń emerytalno-rentowych.
Powyższe oznacza, że wartość świadczeń pozapłacowych należnych pracownikom w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim, ojcowskim oraz na urlopie wychowawczym (także wtedy, gdy na urlopie tym przebywa pracownik, który ma ustalone prawo do emerytury lub renty lub ma inny tytuł rodzący obowiązek ubezpieczeń społecznych – patrz interpretacja ZUS z 29 listopada 2018 r., sygn. WPI/200000/43/1159/2018) nie stanowi podstawy wymiaru składek ZUS z tytułu stosunku pracy, ponieważ prawo do tych świadczeń nie przysługuje za okres świadczenia pracy lecz z racji przebywania na ww. urlopach.
Na takim stanowisku stoi ZUS, co potwierdza chociażby interpretacja indywidualna z 3 września 2017 r., sygn. WPI/200000/43/1004/2017. Z przywołanej interpretacji wynika ponadto, że:
- jeśli pracownik przebywa na którymś z wymienionych wyżej urlopów przez część miesiąca, kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek z tytułu finansowanych przez pracodawcę pakietów / karnetów sportowych, zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc pełną kwotę abonamentu medycznego za dany miesiąc przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca, w których pracownik nie podlegał ubezpieczeniu z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym lub pobierania zasiłku macierzyńskiego;
- wartość pakietów / karnetów sportowych opłacanych przez zakład pracy pracownikowi łączącemu pracę z urlopem rodzicielskim, w całości wchodzi do podstawy składek ZUS, chyba, że spełnione są warunki określone w § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia składkowego.
Finansowanie z zfśs
Gdy pakiety / karnety sportowe finansowane są ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs), wówczas mogą korzystać z wyłączenia z podstawy składek ZUS na mocy § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia składkowego. Warunkiem zastosowania tego przepisu jest to, aby wspomniane benefity:
- były przewidziane w regulaminie gospodarowania zfśs oraz
- były przyznawane z uwzględnieniem tzw. kryterium socjalnego, czyli po wzięciu pod uwagę sytuacji życiowej, materialnej i rodzinnej osoby uprawnionej do korzystania z zfśs.
