Posiłki w czasie podróży służbowej czasem z PIT i ZUS

Posiłki w czasie podróży służbowej są wolne od składek ZUS i podatku, ale tylko do wysokości diety określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

Jeśli zatrudnionej osobie zapewniono w trakcie delegacji wyżywienie o wartości przewyższającej poziom ww. diet, wówczas od nadwyżki należy naliczać składki zusowskie oraz zaliczki podatkowe. Na takim stanowisku konsekwentnie stoi fiskus (np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 stycznia 2017 r., sygn. 1061-IPTPB1.4511.949.2016.1.DJD). Ostatnio prezentowaną przez organy skarbowe linię interpretacyjną potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 maja 2017 r. o sygn. II FSK 945/15.

Skład orzekający NSA podkreślił, że w sytuacji, gdy zwroty z tytułu „delegacyjnego” wyżywienia są wypłacane na podstawie faktur zewnętrznych przedstawionych przez pracownika lub gdy pracownik kupuje posiłki posługując się firmową gotówką lub kartą płatniczą pracodawcy, wartość zwróconych pracownikowi środków zwolniona jest z opodatkowania (i oskładkowania) wyłącznie do wysokości diety należnej pracownikom tzw. budżetówki. Wspomniane zwolnienie wynika z:

§ 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru oraz
art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaznaczmy, ze w poruszonej kwestii nie ma znaczenia czy pracownikowi wypłacono zaliczkę na wyżywienie czy też nie.

W tym miejscu warto jeszcze przywołać interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 lipca 2017 r., sygn. 0114-KDIP3-3.4011.176.2017.1.JMZ, w której przypomniano, że z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego (TK) z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym wskazano, jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy. TK stwierdził, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). (…)

W opinii ww. organu skarbowego:

pierwsza z przesłanek wskazanych przez TK jest spełniona, jeżeli pracownik w związku z podróżą służbową korzysta z całodziennego wyżywienia zapewnionego przez pracodawcę poprzez finansowanie bezpośrednio kosztów wyżywienia pracownikom w czasie podróży służbowej, a zatem korzysta z nich w pełni dobrowolnie;
koszty wyżywienia pracownik musi ponosić niezależnie od tego, czy jest w podróży służbowej, w pracy, czy w domu, a więc pełne wyżywienie jest wydatkiem ponoszonym przez pracodawcę w interesie pracownika i w ten sposób stanowi dla pracownika korzyść, ponieważ nie musi on w czasie podróży służbowych ponosić żadnych wydatków na wyżywienie (które tak czy inaczej by ponosił). Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że w przypadku zapewnienia pracownikom wyżywienia przez zakład pracy, zostaje spełniona również druga przesłanka wymieniona we wspomnianym wyroku TK;
przy zapewnieniu całodziennego wyżywienia podwładnemu przez pracodawcą spełniona jest także trzecia przesłanka wynikająca z wyroku TK, gdyż omawiana korzyść jest wymierna i przypisana indywidualnie pracownikowi.