Świadczenie postojowe przysługuje – po spełnieniu określonych w przepisach warunków – osobie:
- prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych,
- wykonującej umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowę o dzieło.
Ponieważ regulacje dotyczące ww. świadczenia budzą wiele wątpliwości interpretacyjnych, warto zapoznać się z przygotowanym przez nas zestawieniem pytań i odpowiedzi.
Jak sprawdzić status wniosku o świadczenie postojowe?
Informacje na temat wniosku i świadczenia postojowego można znaleźć na PUE ZUS, korzystając z przygotowanej przez ZUS instrukcji:
Jaka jest wysokość świadczenia postojowego dla zleceniobiorcy?
Świadczenie postojowe przysługuje zleceniobiorcy, gdy przychód uzyskany z umowy w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie przekroczył 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązującego na dzień złożenia wniosku (dla wniosków złożonych w kwietniu i maju 2020 r. kwota ta wynosi 15 595,74 zł).
Osoby, które pracują na podstawie umowy cywilnoprawnej, mogą liczyć na świadczenie postojowe:
– w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r.,tj. 2080 zł
(2 600×80%=2080 zł), gdy wynagrodzenie z umowy zlecenia uzyskane w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o świadczenie był równy bądź wyższy od 1300 zł;
– w kwocie, która wynika z umowy, gdy wynagrodzenie ujęte w jednej lub kilku umowach zlecenia w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, wynosi mniej niż 50% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r., tj. nie przekracza kwoty 1299,99 zł.
Prowadzę działalność i płacę z tego tytułu jedynie składkę zdrowotną, ponieważ mam także umowę o pracę. Czy przysługuje mi świadczenie postojowe?
Nie. Uprawniony do świadczenia postojowego nie może mieć innego tytułu do ubezpieczeń. W tym przypadku innym tytułem jest umowa o pracę.
Czy świadczenie postojowe przysługuje zleceniobiorcy również wtedy, gdy zawiera on umowy zlecenia co miesiąc bez dnia przerwy?
Tak. Potwierdzają to wyjaśnienia rzecznika ZUS. Data zawarcia umowy zlecenia jest podawana tylko we wniosku o pierwszą wypłatę świadczenia postojowego. Jeżeli pierwsza umowa zlecenia została zawarta zgodnie z ustawowym warunkiem przed 1 kwietnia 2020 r. a kolejne umowy są zawierane bezpośrednio po sobie (bez dnia przerwy), wówczas traktuje się je jako ciągłość. A zatem jeśli spełnione są pozostałe warunki wskazane w ustawie antykryzysowej, wówczas kolejne wypłaty omawianego świadczenia następują po złożeniu (i wyłącznie na tej podstawie) przez zleceniobiorcę oświadczenia, że jego sytuacja się nie poprawiła.
Zagadnienia związane ze świadczeniem postojowym z ZUS przybliżaliśmy także w artykule: Tarcza antykryzysowa – Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców oraz osób na umowie cywilnoprawnej.
Czy można łączyć np. dopłaty do wynagrodzenia zleceniobiorcy np. ze środków FGŚP (na mocy art. 15g ustawy antykryzysowej) i świadczenie postojowe dla tego samego zleceniobiorcy?
Tak, gdyż świadczenie postojowe jest pomocą udzielaną przez organ rentowy na określonych przepisami prawa warunkach i nie ma żadnych przepisów, które wykluczałyby w sytuacji opisanej w zapytaniu możliwość przyznania świadczenia postojowego zleceniobiorcy (mimo, iż zleceniodawca otrzymuje w związku z zatrudnianiem takiej osoby dofinansowanie z FGŚP).
Co w sytuacji, gdy we wniosku oświadczenie postojowe są błędy lub jakieś braki?
W przypadkach, w których we wniosku nie zostaną wypełnione jakieś pola albo wnioskodawca popełni jakieś błędy, ZUS zwykle prosi o ich uzupełnienie lub korektę drogą e-mailową. W przypadku korekt mailowych, wiadomość kierowana do ZUS powinna zawierać:
- w temacie: typ wniosku/data wniosku/NIP płatnika,
- wyjaśnienie albo uzupełnienie wniosku w formie załącznika zdjęcia lub skanu podpisanego oświadczenia, w którym wskazane zostaną konkretne elementy we wniosku, które należy skorygować.
Gdy wnioskodawca nie ma możliwości wysłania zdjęcia lub skanu wyjaśnień, powinien złożyć je w formie papierowej.
Jeśli we wniosku brakuje podpisu albo nie uwzględniono w nim lub błędnie podano numer rachunku bankowego, wówczas konieczne jest złożenie go ponownie.
Czy mogę skorzystać ze świadczenia postojowego, jeśli korzystam z Ulgi na start (z preferencyjnych składek)?
Tak. Świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej działalność gospodarczą na podstawie Prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, a więc także osobom, które korzystają z Ulgi na start, jeżeli miały one przestój w działalności w następstwie COVID – 19.
Co z osobami, które zawiesiły działalność w trakcie lutego, marca, kwietnia 2020 r.?
Ze świadczenia postojowego mogą skorzystać osoby, które prowadziły działalność gospodarczą przed 1 kwietnia 2020 r. i zawiesiły jej prowadzenie nie wcześniej niż po 31 stycznia 2020 r.
Czy przy ustalaniu przychodu ma znaczenie, że w miesiącu złożenia wniosku uzyskałem płatności odroczonych faktur (przekroczony został limit przychodu), ale bieżące płatności nie są już realizowane?
Dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą przepisy Tarczy Antykryzysowej 2.0 zniosły kryterium przychodowe warunkujące prawo do świadczenia w wysokości 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS obowiązującego na dzień złożenia wniosku. Świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą jeżeli są spełnione następujące warunki:
- doszło do przestoju w prowadzeniu działalności w wyniku COVID -1
- nastąpiło rozpoczęcie jej prowadzenia przed 1 kwietnia 2020 r.
- przychód z prowadzonej działalności uzyskany w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim
- jeżeli nastąpiło zwieszenie prowadzenia działalności po 31 stycznia 2020 r.
- nie ma innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.
Czy osoba zatrudniona na umowę uaktywniającą będzie mogła skorzystać z postojowego, czy będzie traktowana jako zleceniobiorca?
Tak. Osoba zatrudniona na umowę uaktywniającą jest traktowana jako zleceniobiorca.
Osoby wykonujące umowy cywilnoprawne (umowa zlecenia, umowa agencyjna, umowa o dzieło), mogą skorzystać ze świadczenia postojowego pod warunkiem, że umowa została zawarta przed 1 kwietnia 2020 r.
Świadczenie wynosi 80% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w roku 2020 (2 600 x 80% = 2 080 zł). Wyjątek stanowią umowy, z których przychód z miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku wynosi mniej niż 50% najniższego wynagrodzenia (2 600 x 50% = 1 300 zł). Wtedy wysokość świadczenia odpowiada sumie wynagrodzeń z tych umów i nie przekracza 1 299,99 zł.
Czy świadczenie postojowe dla osób wykonujących umowy cywilnoprawne przysługują jedynie osobom, które wykonują czynności na podstawie umów zawartych z przedsiębiorcami? Czy świadczenie takie przysługuje również zleceniobiorcom, którzy wykonują umowy na rzecz np. osób prywatnych, stowarzyszeń, fundacji czy jednostek budżetowych?
Świadczenie postojowe przewidziane dla osób wykonujących umowy cywilnoprawne przysługuje również zleceniobiorcom, którzy wykonują umowy na rzecz np. osób prywatnych, stowarzyszeń, fundacji czy jednostek budżetowych – o ile zostaną spełnione określone w ustawie i do wniosku (RSP-C) zostanie dołączona kopia, skan czy zdjęcie umowy.Dodatkowo warunkiem jest nastąpienie ograniczenia wykonywania działalności przez zleceniodawcę w wyniku COVID-19.
Czy świadczenie dla osób samozatrudnionych będzie przysługiwało płatnikom, którzy posiadają zaległości składkowe (objęte lub nieobjęte układem ratalnym)?
Świadczenie postojowe przysługuje osobom prowadzącym działalność gospodarczą jeżeli:
- Doszło do przestoju w prowadzeniu działalności w wyniku COVID-19
- nie mają innego tytułu do ubezpieczeń społecznych
- rozpoczęły prowadzenie działalności przed 1 kwietnia 2020 r.
- przychód z tytułu prowadzonej działalności uzyskany w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim
- jeżeli zwiesiły prowadzenie po 31 stycznia 2020 r.
W tym przypadku nie ma znaczenia zadłużenie z tytułu składek, gdyż nie jest to pomoc publiczna.
Czy pełnomocnik będzie mógł składać wnioski o świadczenie postojowe w imieniu płatnika?
Tryb składania wniosków o świadczenie postojowe wynika z przepisów Tarczy antykryzysowej.
W przypadku umów cywilnoprawnych (umów zlecenia, umów agencyjnych, na warunkach zlecenia oraz umów o dzieło) wniosek o świadczenie postojowe jest składany za pośrednictwem zleceniodawcy lub zamawiającego. Jest to niezbędne i uzasadnione, gdyż zleceniodawca oraz zamawiający wypełniają i potwierdzają dane zawarte we wniosku przekazywanym do ZUS. Do wniosku musi także zostać załączona kopia umowy cywilnoprawnej. Jeżeli zleceniodawca, albo zamawiający działają przez pełnomocnika, to wniosek o świadczenie postojowe może być złożone przez pełnomocnika o ile w ZUS jest złożone pełnomocnictwo.
Jaki jest termin rozpatrzenia wniosku o świadczenie postojowe?
Wnioski o świadczenie postojowe mogą być złożone do ZUS najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii. ZUS wypłaca świadczenie postojowe niezwłocznie po wyjaśnieniu ostatniej okoliczności niezbędnej do jego przyznania. Odmowa prawa do świadczenia postojowego następuje w drodze decyzji.
Czy uczeń lub student do 26 lat wykonujący umowę zlecenia lub o dzieło (nie jest zgłaszany do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego) może otrzymać postojowe?
Uczeń lub student do 26 roku życia, wykonujący umowę zlecenia lub o dzieło, może skorzystać ze świadczenia postojowego, jeśli umowa była zawarta przed 1 kwietnia 2020 r. i nie posiada innego tytułu do ubezpieczeń społecznych oraz są spełnione pozostałe warunki przewidziane w przepisach.
Jak ustalić wysokość przysługującego świadczenia postojowego dla zleceniobiorców, którzy mają umowy zawarte w stawce godzinowej?
Jeśli ze zleceniobiorcą zawarta została umowa w stawce godzinowej, to we wniosku RSP-C w części IV w polu 1 „Miesięczny przychód, który wynika z umowy” powinna być wskazana kwota przeliczona na wynagrodzenie jakie zostałoby osiągnięte za miesiąc pracy. Przychód należy podać w kwocie brutto.
Umowa zlecenie została zawarta od 01.01.2020 do 31.03.2020 r. Za jakie miesiące będzie przysługiwało świadczenie postojowe? Czy dotyczy to umów, które trwają? Czy również tych, które ustały lub się rozwiązały?
Świadczenie postojowe według obecnie obowiązujących przepisów może być wypłacone trzykrotnie. Uzyskanie świadczenia wymaga spełnienia następujących warunków:
- umowa została zawarta przed 1 kwietnia 2020 r.
- przychód w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o świadczenie nie przekraczał 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązującego na dzień złożenia wniosku (15 595,74 zł dla wniosków złożonych w kwietniu i maju 2020 r.)
- uprawniony do świadczenia postojowego nie ma innego tytułu do ubezpieczeń społecznych (np. umowy o pracę).
Świadczenie postojowe przysługuje zarówno w przypadku umów, które zostały rozwiązane jak również umów, które nadal trwają. Warunkiem jest, że umowa nie doszła do skutku lub nastąpiło ograniczenie jej wykonywania w związku z wystąpieniem COVID-19. Ponowna wypłata świadczenia postojowego realizowana jest na podstawie kolejnego wniosku, który jest oświadczeniem osoby uprawnionej, że jej sytuacja materialna nie uległa poprawie. Kolejna wypłata świadczenia może zostać zrealizowana nie wcześniej niż w następnym miesiącu po wypłacie poprzedniego świadczenia.
Dlaczego płatnik musi przekazywać wnioski o postojowe za swoich wielu zleceniobiorców?
Tryb składania wniosków o świadczenie postojowe wynika wprost z przepisów Tarczy antykryzysowej. W przypadku umów cywilnoprawnych (umów zlecenia, umów agencyjnych, na warunkach zlecenia oraz umów o dzieło) wniosek o świadczenie postojowe jest składany za pośrednictwem zleceniodawcy lub zamawiającego. Jest to niezbędne i uzasadnione, gdyż zleceniodawca albo zamawiający wypełniają i potwierdzają dane zawarte we wniosku przekazywanym do ZUS. Do wniosku musi także zostać załączona kopia umowy cywilnoprawnej.
Podstawa prawna: Art. 15zs ust. 2, odpowiednio ust. 3 oraz 4 i 5 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 568 z późn. zm.)
Świadczenie postojowe przysługuje także samozatrudnionym, którzy zawiesili ją po 31 stycznia br. Czy osoby, które zlikwidowały działalność po 31 stycznia już nie mają prawa do tego świadczenia?
Świadczenie postojowe przysługuje osobom, które nadal prowadzą działalność gospodarczą pomimo trudności jakie wystąpiły w związku z COVID -19 oraz osobom, które ze względu na te trudności zawiesiły jej prowadzenie. Ustawa nie przewiduje prawa do świadczenia postojowego w przypadku osób, które zakończyły prowadzenie działalności gospodarczej.
Świadczenie postojowe ma zrekompensować utratę przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli działalność zostanie zlikwidowana po 31. 01.2020r., to świadczenie postojowe jest nienależne.
Czy przysługuje świadczenie postojowe dla zleceniobiorcy, z którym nie przedłużono umowy (poprzednia na czas określony zakończyła się) lub z którym rozwiązano umowę zlecenie zawartą na czas nieokreślony?
Świadczenie postojowe przysługuje jeśli osoba wykonuje umowę cywilnoprawną zawartą przed 1 kwietnia 2020 r. i:
- przychód z umowy cywilnoprawnej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek nie przekroczył 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązującego na dzień złożenia wniosku (15 595,74 zł dla wniosków złożonych w kwietniu i maju 2020 r.)
- nie ma innego tytułu do ubezpieczeń społecznych
i nastąpiło ograniczenie albo zakończenie jej wykonania w związku z COVID-19.