Póki co organy skarbowe stoją na stanowisku, że w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13), prezenty i upominki zakupywane przez pracodawców dla pracowników i zleceniobiorców:
- które nie są wręczane jako nie element wynagrodzenia oraz
- których celem jest uhonorowanie zatrudnionego i sprawienie mu przyjemności lub wyrażenie podziękowania bądź złożenia kondolencji (w zależności od okoliczności) w ważnym dla niego dniu
nie stanowią przychodu ze stosunku pracy ani z działalności wykonywanej osobiście. Podmioty zatrudniające nie mają zatem obowiązku pobierania od ich wartości zaliczek podatkowych ani składek zusowskich.
Zauważyć w tym miejscu warto, że w piśmiennictwie można spotkać się także z odmiennym poglądem w tej sprawie.
Stanowisko prezentowane przez fiskus wyeksponowano m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 lutego 2024 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.39.2024.2.DJ), w której podkreślono, iż:
- kwestia opodatkowania nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców budziła wątpliwości po stronie pracowników oraz pracodawców i prowadziła do sporów interpretacyjnych. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii również było niejednolite. Zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, w którym wskazano, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy PIT;
- w przywołanym wyroku stwierdzono, iż: „W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r., poz. 205). A zatem to nie zamiar obdarowania stanowi kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają. Kryterium tym musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leżało w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku”;
- biorąc pod uwagę przepisy prawa podatkowego oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, uznać należy, że planowane przekazywanie pracownikom prezentów (upominków), o których mowa we wniosku, a które nie będą stanowić elementu wynagrodzenia wynikającego z zawartej umowy o pracę lecz ich celem będzie uhonorowanie pracownika i sprawienie mu przyjemności lub wyrażenie podziękowania bądź złożenia kondolencji (w zależności od okoliczności) w ważnym dla niego dniu, co do zasady będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn;
- w konsekwencji, z uwagi na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość wręczonych pracownikom prezentów (upominków) w okolicznościach wskazanych we wniosku, nie będzie stanowić dla nich przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem z ww. tytułu pracodawcy nie ciążą obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i odprowadzeniem zaliczki podatkowej.
Te same wnioski zaprezentowano również w interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
- z 2 marca 2021 r. (sygn. 0115-KDIT2.4011.868.2020.1.MD),
- z 18 kwietnia 2019 r. (sygn. 0115-KDIT2-2.4011.74.2019.1.MU),
- z 13 marca 2019 r. (sygn. 0115-KDIT2-2.4011.8.2019.4.MM),
- z 30 stycznia 2019 r. (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.598.2018.1.PR).
Jeśli dany prezent / upominek dla zatrudnionej osoby nie stanowi przychodu z tytułu zatrudnienia, wówczas od jego wartości nie należy również odprowadzać składek ZUS.
Dodajmy, że w piśmiennictwie można spotkać się z poglądem, iż uznanie przekazanego pracownikowi prezentu za darowiznę jest kontrowersyjne, albowiem gdyby pracownika nie łączył z pracodawcą stosunek pracy, to nie otrzymałby on takiego prezentu, a zatem wręczenie mu takiego podarunku powinno być rozpatrywane na gruncie ustawy PIT, a nie ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Niemniej jednak póki co organy podatkowe uznają upominki, o których mowa wyżej, za darowizny, co w przypadku przekroczenia limitów wskazanych w ustawie o podatku od spadków i darowizn, może spowodować po stronie pracownika konieczność zapłaty podatku od darowizny.
W tym miejscu warto wspomnieć, że Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 kwietnia 2017 r. (znak: 0461-ITPB2.4511.83.2017.1.HD) stwierdził, że nagroda rzeczowa przyznawana pracownikom za przepracowanie określonej ilości lat, stanowi przychód ze stosunku pracy podlegający w całości opodatkowaniu.
