Na stronie www.zus.pl w dniu 20 marca 2024 r. pojawiły się oficjalne wyjaśnienia zusowskie w kwestii uzupełniania wynagrodzenia na potrzeby ustalania podstawy wymiaru świadczeń chorobowych z powodu korzystania przez pracownika ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Są one zaprezentowane w niniejszym wpisie.
Zgodnie z art. 148¹ § 1 K.p., pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia.
Uzupełnienie przy stałym wynagrodzeniu
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku pracownikowi, który korzystał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 K.p. należy przyjąć stałe miesięczne wynagrodzenie pracownika wynikające z umowy.
|
Przykład Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 8 000 zł. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, pracownik ten korzystał z dwudniowego zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia). Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy przyjąć w stałej miesięcznej wysokości wynikającej z umowy o pracę, po pomniejszeniu o 13,71 % tego wynagrodzenia (8000 – 13,71% = 6903,2 zł.). |
Uzupełnienie przy zmiennym wynagrodzeniu
W sytuacji, gdy:
- zamiast stałego wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę,
- poza stałym wynagrodzeniem wynikającym z umowy o pracę
pracownikowi przysługują zmienne składniki wynagrodzenia, należy je przyjąć po uzupełnieniu, według zasady opisanej w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej oraz w punkcie 286 komentarza do ustawy zasiłkowej.
Oznacza to, że wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc, ustala się poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których zostało ono osiągnięte i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu – jeżeli przepracował choćby jeden dzień.
|
Przykład Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zmiennych/ godzinowym. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, pracownik ten korzystał z dwudniowego zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia). W miesiącu tym pracownik faktycznie przepracował 20 dni i osiągnął wynagrodzenie w wysokości 8900 zł (po pomniejszeniu o składki ZUS). Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy uzupełnić w następujący sposób: 8900 zł : 20 = 445 zł 445 zł x 22 = 9790 zł – uzupełnione wynagrodzenie za miesiąc sierpień 9790 zł – 2 x (445 – 50%) = 9345 zł – uzupełnione wynagrodzenie za miesiąc sierpień po odjęciu 50% za 2 dni zwolnienia z pracy tytułem działania siły wyższej |
Uzupełnienie przy korzystaniu ze zwolnienia od pracy przez kilka godzin
Zdarza się, że pracownik korzysta ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 K.p. tylko przez kilka godzin dziennie (czyli jedynie przez część roboczej dniówki). W takich okolicznościach, aby móc uzupełnić wynagrodzenie zmienne na potrzeby skalkulowania „chorobówki”, należy każdorazowo ustalić stawkę godzinową pracownika. Jest ona wyliczana poprzez podzielenie sumy zmiennych składników wynagrodzenia wypłaconych w miesiącu/kwartalnie, w którym wystąpiła nieobecność w pracy, przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych w tym miesiącu/kwartale przez pracownika.
Ustaloną w ten sposób stawkę godzinową należy pomnożyć przez liczbę godzin, w których pracownik korzystał z działania siły wyższej i następnie przez 50% (w związku ze zwolnieniem od pracy wynikającym z działania siły wyższej otrzymał on bowiem wynagrodzenie wynoszące 50%). Obliczoną w ten sposób wartość należy dodać do zmiennego wynagrodzenia pracownika osiągniętego w danym miesiącu/kwartale.
|
Przykład Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zmiennym. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku pracownik osiągnął wynagrodzenie w kwocie 7830 zł (po pomniejszeniu o składki ZUS) i korzystał z dwóch godzin zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia), przepracował zatem 174 z 176 wymaganych godzin. Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy uzupełnić w następujący sposób: 7830 zł : 174 = 45 zł – stawka godzinowa pracownika 45 zł x 2 = 90 zł 90 zł x 50% = 45 zł 7830 zł + 45 zł = 7 875 zł – uzupełnione wynagrodzenie za sierpień.
|
Dni, w których pracownik korzystał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 K.p. przez kilka godzin należy uznać za dni przepracowane przez pracownika i w taki sposób płatnik składek winien wykazać je w przedkładanym do ZUS zaświadczeniu ZUS Z-3.
Źródło: ZUS
[…] związana ze zwolnieniem od pracy na podstawie art. 148¹ § 1 K.p. Potwierdziły to m.in. wyjaśnienia zusowskie z 20 marca 2024 r., a także otrzymane przez redakcję SerwisKadrowego.pl pismo z Departamentu Ubezpieczeń […]