Odszkodowania wynikające z ustaw są wolne od podatku

Odszkodowania otrzymywane z zagranicy, których zasady wypłaty wynikają z przepisów rangi ustawowej korzystają ze zwolnienia podatkowego na podstawie uregulowań polskiego prawa podatkowego.

Z takim stwierdzeniem spotkamy się w czasie lektury interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 października 2016 r. (sygn. akt 2461-IBPB-2-2.4511.753.2016.1.JG).

Poniżej prezentujemy ww. interpretację w całości:

„Wnioskodawczyni mieszka w Rzeczypospolitej Polskiej, jest polskim obywatelem i na terenie Polski podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawczyni w okresie od 2010 r. do 2012 r. pracowała na terenie Królestwa Belgii, gdzie była zatrudniona przez belgijskiego pracodawcę na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na zasadach i warunkach przewidzianych przez prawo ww. państwa. W dniu 20 lipca 2012 r. pracodawca belgijski rozwiązał z Wnioskodawczynią umowę o pracę ze skutkiem natychmiastowym bez ważnego powodu i bez okresu wypowiedzenia. Jednocześnie, w piśmie rozwiązującym umowę pracodawca zobowiązał się do wypłaty na rzecz Wnioskodawczyni przewidzianego w prawie belgijskim odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy o pracę na czas nieokreślony w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Wnioskodawczyni przysługiwał bowiem trzymiesięczny okres wypowiedzenia umowy o pracę.

Odszkodowanie to znajduje swoją podstawę prawną w art. 39 § 1 belgijskiej ustawy z dnia 3 lipca 1978 r. o umowach o pracę (art. 39 § 1 loi belge du 3 juillet 1978, sur les contrats de travail), który stanowi, że: „W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony strona, która rozwiązuje umowę bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia ustalonego w art. 59, 82, 83, 84 i 115, jest zobowiązana zapłacić drugiej stronie odszkodowanie, które odpowiada wysokości bieżącego wynagrodzenia bądź za okres wypowiedzenia, bądź za czas pozostały do upływu tego okresu (…)”.

W związku z brakiem dobrowolnej zapłaty kwoty tego odszkodowania Wnioskodawczyni wystąpiła przeciwko pracodawcy belgijskiemu do Sądu Pracy w Brukseli o zapłatę. Po rozpoznaniu sprawy Sąd Pracy w Brukseli wyrokiem wydanym 20 grudnia 2012 r. zasądził od belgijskiego pracodawcy na rzecz Wnioskodawczyni żądaną przez nią kwotę odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy w wysokości jej trzymiesięcznego wynagrodzenia. W związku z niewypłacalnością belgijskiego pracodawcy, ww. należności zostały ostatecznie wypłacane Wnioskodawczyni przez Narodowy Urząd ds. Zatrudnienia Królestwa Belgii.

Z zasądzonej kwoty odszkodowania została potrącona i pobrana zaliczka na podatek dochodowy w Królestwie Belgii. Następnie Wnioskodawczyni otrzymała z Królestwa Belgii zwrot zaliczek na podatek dochodowy pobranych od ww. odszkodowania.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałym stanie faktycznym zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu Pracy w Brukseli (Królestwo Belgii) od belgijskiego pracodawcy i wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie z tytułu rozwiązania z nią umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia jest wolne na gruncie prawa polskiego od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu Pracy w Brukseli (Królestwo Belgii) od belgijskiego pracodawcy i wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie z tytułu rozwiązania z nią umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia jest wolne na gruncie prawa polskiego od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Uzasadnienie stanowiska:

Zgodnie z art. 21 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

W ocenie Wnioskodawczyni spełnione zostały wszystkie przesłanki z art. 21 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwalające uznać, że zasądzone na jej rzecz przez Sąd Pracy w Brukseli od jej pracodawcy belgijskiego odszkodowanie z tytułu rozwiązania z nią umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Po pierwsze, za bezsprzeczne należy uznać, że zasądzone na jej rzecz świadczenie w postaci odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia jest „odszkodowaniem” w rozumieniu przywołanego powyżej przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na powyższe wskazuje nie tylko sama nazwa ustawowa tego świadczenia, ale również jego charakter. Świadczenie to, co do zasady ma rekompensować wyrządzoną pracownikowi przez pracodawcę szkodę wywołaną rozwiązaniem z nim umowy o pracę na czas nieokreślony niezgodnie z przepisami tj. bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Po drugie, zasady ustalania wysokości tego odszkodowania wprost wynikają z obowiązujących przepisów prawa o randze ustawowej. W tym przypadku są to przepisy belgijskiego prawa pracy – art. 39 § 1 loi belge du 3 juillet 1978, sur les contrats de travail (art. 39 § 1 belgijskiej ustawy z dnia 3 lipca 1978 r. o umowach o pracę).

Po trzecie, odszkodowanie to nie wchodzi w zakres wyjątków, o których mowa w art. 21 pkt 3 lit. a)-c). Co prawda, polskie przepisy prawa pracy nie zawierają dokładnie takiej samej regulacji prawnej, jak przepis prawa belgijskiego, na podstawie których zasądzone zostało przedmiotowe odszkodowanie na rzecz Wnioskodawczyni, niemniej jednak, na gruncie polskiego prawa pracy istnieją regulacje prawne przyznające odszkodowanie pracownikowi od pracodawcy za nieuzasadnione lub naruszające przepisy wypowiedzenie umowy. Charakterystyka oraz cel takiego odszkodowania jest bardzo zbliżony do regulacji zawartych w prawie belgijskim. Zgodnie zaś z ugruntowanym poglądem doktryny i orzecznictwa w przypadku braku dokładnie takiego samego świadczenia na gruncie prawa polskiego, powinno być ono ocenione w porównaniu ze świadczeniem najbardziej zbliżonym swoim charakterem. Organ podatkowy zobligowany jest odnieść się do wszystkich analogicznych regulacji, które obowiązują w Polsce (por. wyrok WSA w Gliwicach z 6 września 2011 r. sygn. akt I SA/GI 541/11).

W ocenie Wnioskodawczyni otrzymane przez nią świadczenie pieniężne tytułem „odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia”, mające swoją podstawę prawną w belgijskim prawie pracy – art. 39 § 1 loi belge du 3 juillet 1978, sur les contrats de travail (art. 39 § 1 belgijskiej ustawy z 3 lipca 1978 r. o umowach o pracę) swoim charakterem i celem jest najbardziej zbliżone rodzajowo do uregulowanego w polskiej ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej: „Kodeks pracy”) w art. 45 § 1 i art. 471 odszkodowania za nieuzasadnione lub naruszające przepisy o wypowiadaniu umowy o pracę, wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony.

Wnioskodawczyni wskazała, że istnieją spore analogie pomiędzy tymi dwoma świadczeniami odszkodowawczymi. Porównując bowiem odszkodowanie z art. 45 § 1 w zw. z art. art. 471 polskiego Kodeksu pracy z art. 39 § 1 belgijskiej ustawy z dnia 3 lipca 1978 r. o umowach o pracę (który jest podstawą prawną zasądzonego i wypłaconego Wnioskodawczyni odszkodowania) należy zauważyć, że każde z tych odszkodowań przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę w sposób nieuzasadniony (bez ważnego powodu) lub naruszający przepisy o wypowiadaniu umowy o pracę. Ponadto, każde z tych odszkodowań przysługuje w wysokości wynagrodzenia nie niższego, niż odpowiadające okresowi wypowiedzenia umowy o pracę tego pracownika. Również cel jaki odgrywa każde z tych odszkodowań jest tożsamy – mają one rekompensować niezgodne z prawem zakończenie stosunku pracy.

W ocenie Wnioskodawczyni nie powinno budzić wątpliwości, że odszkodowanie zasądzone na jej rzez przez Sąd Pracy w Brukseli, należy traktować, jak gdyby byłoby to odszkodowanie wypłacone jej analogicznie na podstawie art. 45 § 1 w zw. z art. 471 Kodeksu pracy. Z kolei, odszkodowanie tego typu, wynikające z tych przepisów, nie zostało wymienione wśród wyjątków od art. 21 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega zwolnieniu spod opodatkowania. Powyższe potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 23 listopada 2015 r. Znak: IPPB4/4511-1205/15-2/MP oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 25 września 2015 r. Znak: ITPB4/4511-219/15/AS.

Niezależnie od powyższego, Wnioskodawczyni wskazuje, że zasądzone na jej rzecz odszkodowanie korzysta także ze zwolnienia uregulowanego w art. 21 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono

W ocenie Wnioskodawczyni w zaistniałym stanie faktycznym wszystkie ww. przesłanki zostały spełnione. Wypłacone Wnioskodawczyni świadczenie niewątpliwie jest „odszkodowaniem” w rozumieniu tego przepisu, co wynika nie tylko z samej jego nazwy, ale również z jego charakteru. Podstawą do wypłaty odszkodowania jest prawomocny wyrok Sądu Pracy w Brukseli (Królestwo Belgii). Odszkodowanie to nie było wypłacone w związku z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą, lecz w związku z faktem ustania stosunku pracy, który nawiązała jako osoba nie prowadząca działalności gospodarczej. Ponadto, odszkodowanie to nie dotyczy utraconych korzyści przez Wnioskodawczynię, lecz stanowi rekompensatę za szkodę powstałą u niej na skutek niezgodnego z prawem zakończenia z nią stosunku pracy. Celem tego odszkodowania jest z kolei pokrycie szkód rzeczywistych – chodzi w tym przypadku zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawczyni, nie może budzić wątpliwości twierdzenie, że w zaistniałym stanie faktycznym zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu Pracy w Brukseli (Królestwo Belgii) od belgijskiego pracodawcy i wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia jest wolne na gruncie prawa polskiego od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W opinii Wnioskodawczyni w niniejszym stanie faktycznym podstawy prawnej do zwolnienia tego dochodu od podatku dochodowego od osób fizycznych można się doszukać zarówno w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jak i art. 21 ust. 1pkt 3b ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest częściowo prawidłowe a częściowo nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie więc z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 1 ww. ustawy) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest rezydentem polskim i w Polsce podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wnioskodawczyni w okresie od 2010 r. do 2012 r. pracowała na terenie Królestwa Belgii, gdzie była zatrudniona przez belgijskiego pracodawcę na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na zasadach i warunkach przewidzianych przez prawo ww. państwa. W dniu 20 lipca 2012 r. pracodawca belgijski rozwiązał z Wnioskodawczynią umowę o pracę i zobowiązał się do wypłaty na jej rzecz odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy o pracę. Podstawę prawną do uzyskania odszkodowania stanowił przepis art. 39 § 1 belgijskiej ustawy o umowach o pracę. W związku z brakiem wypłaty odszkodowania przez belgijskiego pracodawcę Wnioskodawczyni wystąpiła na drogę sądową. Sąd Pracy w Brukseli wyrokiem z 20 grudnia 2012 r. zasądził od belgijskiego pracodawcy na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę. Z zasądzonej kwoty odszkodowania została potrącona i pobrana zaliczka na podatek dochodowy w Królestwie Belgii. Wnioskodawczyni otrzymała z Królestwa Belgii zwrot zaliczek na podatek dochodowy pobranych od ww. odszkodowania. Wątpliwość Wnioskodawczyni budzi kwestia czy na gruncie prawa polskiego tj. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odszkodowanie zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu Pracy w Brukseli podlega zwolnieniu od podatku dochodowego.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zwolnieniem określonym w przytoczonym powyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań a tylko te, których wysokość lub zasady ustalone zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Jednakże treść przywołanej regulacji nie odwołuje się do przepisów konkretnych ustaw czy wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych. To oznacza, że stosowania przywołanego zwolnienia od podatku nie można ograniczać do odszkodowań wydanych na podstawie przepisów ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń wchodzących w skład polskiego prawodawstwa.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że przysługujące Wnioskodawczyni od pracodawcy belgijskiego odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę znajduje swoją podstawę prawną w art. 39 § 1 belgijskiej ustawy z dnia 3 lipca 1978 r. o umowach o pracę (art. 39 § 1 loi belge du 3 juillet 1978, sur les contrats de travail), który stanowi, że: „W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony strona, która rozwiązuje umowę bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia ustalonego w art. 59, 82, 83, 84 i 115, jest zobowiązana zapłacić drugiej stronie odszkodowanie, które odpowiada wysokości bieżącego wynagrodzenia bądź za okres wypowiedzenia, bądź za czas pozostały do upływu tego okresu (…)”. Wnioskodawczyni we wniosku bowiem wskazała, że wysokość otrzymanego odszkodowania wynika wprost z obowiązujących przepisów prawa o randze ustawowej. W tym przypadku są to przepisy belgijskiego prawa pracy – art. 39 § 1 loi belge du 3 juillet 1978, sur les contrats de travail (art. 39 § 1 belgijskiej ustawy z dnia 3 lipca 1978 r. o umowach o pracę), który to przepis jest analogicznym odpowiednikiem polskiej ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (art. 45 § 1 i art. 471).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny jak i przywołane powyżej przepisy prawa należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Na podstawie art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Przepis art. 3 pkt 2 ww. Ordynacji podatkowej stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego rozumie się przez to – przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.

Przepisy wewnętrzne prawa belgijskiego nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, zatem działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie jest upoważniony do interpretowania tychże przepisów, a tym samym do rozstrzygnięcia, czy wysokość lub zasady ustalania ww. odszkodowania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, obowiązujących w wewnętrznym ustawodawstwie belgijskim. W tej kwestii jest związany opisem stanu faktycznego zawartym we wniosku.

Należy jednak zauważyć, że treść cyt. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odwołując się do treści przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, nie wyklucza przepisów prawa wewnętrznego innych państwach (w tym przypadku Belgii). Co więcej, biorąc pod uwagę postanowienia zawarte w treści art. 10, 12, 18 i 39 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską należy stwierdzić, że koniecznym jest, aby przy interpretowaniu przepisów prawa krajowego nie dyskryminować osób, które świadczenia uzyskują z zagranicy.

Mając zatem na uwadze powyższą regulację prawną wynikającą z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazanie opisu stanu faktycznego, że przyznane świadczenie stanowi odszkodowanie i zasady jego wypłaty wynikają z przepisów rangi ustawowej należy stwierdzić, że odszkodowanie jakie Wnioskodawczyni otrzymała korzysta ze zwolnienia na podstawie uregulowań polskiego prawa podatkowego. Oznacza to, że wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Dlatego w tym zakresie stanowisko Wnioskodawczyni, że zasądzone na jej rzecz przez Sąd Pracy w Brukseli od jej pracodawcy belgijskiego odszkodowanie z tytułu rozwiązania z nią umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych należało uznać za prawidłowe.

Natomiast za nieprawidłowe należało uznać stanowisko Wnioskodawczyni, że zasądzone na jej rzecz odszkodowanie korzysta także ze zwolnienia uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań w tym przepisie wymienionych.

Zgodnie art. 21 ust. 1 pkt 3b przywołanej ustawy – wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W przywołanym przepisie ustawodawca używa sformułowania „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia”. Należy przez to rozumieć te odszkodowania i zadośćuczynienia, które nie zostały wprost wymienione w katalogu zwolnień podatkowych, a co za tym idzie inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Stąd, odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu rozwiązania umowy o pracę, nawet jeśli otrzymane jest na podstawie wyroku, nie będzie objęte dyspozycją przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zasady jego ustalania, jak wyjaśniono powyżej, zostały wprost określone w ustawie. Innymi słowy przywołany przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, które jednocześnie nie zostały przyznane w okolicznościach wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, czyli których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów prawnych.

W omawianej sprawie tak jak wskazano powyżej otrzymane przez Wnioskodawczynię świadczenie pieniężne tytułem „odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy na czas nieokreślony bez ważnego powodu lub bez zachowania okresu wypowiedzenia”, mające swoją podstawę prawną w belgijskim prawie pracy podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro tak, to nie może ono także podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust.1 pkt 3b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższych okoliczności nie można było stanowiska Wnioskodawczyni uznać w całości za prawidłowe.”.

Artykuły z obszaru kadr i płac oraz zmian w prawie pracy napisane zrozumiałym językiem ▼

Skomentuj artykuł