Odprawa dla pracownika powołanego do terytorialnej służby wojskowej

Pracownikowi powołanemu do terytorialnej służby wojskowej należy się odprawa pieniężna na mocy art. 125 ustawy z 21 listopada 1967 r. powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

Czy odprawę taką pracodawca ma obowiązek wypłacać również tej osobie, która już wcześniej uzyskała takie świadczenie z uwagi na odbywanie zasadniczej służby wojskowej?

W naszej opinii tak, gdyż służba terytorialna to inny rodzaj służby niż zasadnicza. Przy czym podwładnemu należy się odprawa tylko przy pierwszorazowym pełnieniu terytorialnej służby wojskowej.

W myśl przywołanego wyżej przepisu:

• pracownik powołany do zasadniczej służby wojskowej, okresowej służby wojskowej lub terytorialnej służby wojskowej otrzymuje od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy,
• odprawa nie przysługuje w razie ponownego powołania do tej samej służby.

Pełnienie służby w wojskach terytorialnych naszym zdaniem uprawnia do odprawy – nawet wtedy, gdy taka należność trafiła już wcześniej do pracownika przy okazji powołania do służby zasadniczej lub okresowej służby wojskowej.

Jak wyliczać odprawę dla pracownika powołanego do terytorialnej służby wojskowej?

W praktyce przyjmuje się, że odprawa przysługująca w wysokości dwutygodniowej pensji powinna wynosić połowę miesięcznej płacy pracownika.

Budując bazę obliczeniową przedmiotowej odprawy należy uwzględniać:

• składniki pensji określone w stałej stawce miesięcznej – w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do odprawy,
• składniki zmienne za okresy nie dłuższe niż miesiąc – w przeciętnej kwocie wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy,
• składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc – w średniej wysokości wypłaconej w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy.

W kontekście kalkulowania należności stanowiących równowartość dwutygodniowego, miesięcznego, dwumiesięcznego czy trzymiesięcznego wynagrodzenia, liczonych tak jak ekwiwalent urlopowy, istotna jest uchwała Sądu Najwyższego z 9 maja 2000 r., sygn. akt III ZP 12/00, OSNP 2000/22/806. Przy wyznaczaniu wysokości wspomnianych świadczeń, nie ma potrzeby dzielenia sumy miesięcznych pensji przez współczynnik ekwiwalentowy. Wystarczy ustalić przeciętną płacę za miesiąc (lub jej połowy w przypadku należności w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia).

Bez ZUS lecz z PIT

Rzeczona odprawa:

• podlega opodatkowaniu,
• nie wchodzi do podstawy składek zusowskich, na podstawie § 2 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.