Tarcza antykryzysowa – Dopłaty do wynagrodzeń i składek w  przypadku przestoju ekonomicznego lub obniżenia wymiaru czasu pracy

Dopłaty do wynagrodzeń i składek w  przypadku przestoju ekonomicznego lub obniżenia wymiaru czasu pracy (art. 15g ustawy antykryzysowej)

Przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, organizacja pozarządowa w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, może ubiegać się o  przyznanie na rzecz ochrony miejsc pracy:

• dofinansowań z  FGŚP do wynagrodzeń objętych w  następstwie rozprzestrzeniającego się wirusa COVID-19 przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy pracowników, za których w  rozumieniu nowych przepisów należy uznawać osoby fizyczne pozostające z  pracodawcą w  stosunku pracy lub zatrudnione na podstawie umowy o  pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o  świadczenie usług, do której zgodnie z  Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecania, albo osoby wykonujące pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną, jeżeli z  tego tytułu podlegają obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i  rentowemu, z  wyjątkiem pomocy domowej zatrudnionej przez osobę fizyczną,
• środków z  FGŚP na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne osób, należnych od pracodawcy od otrzymanych świadczeń.

Przedmiotowe dofinansowanie oraz środki na pokrycie składek należnych od pracodawcy, są wypłacane:

• w okresach przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy;
• maksymalnie przez łączny okres 3  miesięcy przypadających od daty złożenia przez zakład pracy stosownego wniosku o  wsparcie, z  tym zastrzeżeniem, że Rada Ministrów może, w  celu przeciwdziałania skutkom gospodarczym panującej epidemii, w  drodze rozporządzenia, przedłużyć ww. okres, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz skutki nimi wywołane.

Warunki do otrzymania omawianego wsparcia finansowego to:

• spadek obrotów rozumiany jako spadek sprzedaży towarów lub usług, w  ujęciu ilościowym lub wartościowym:
  • nie mniej niż o  15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w  ciągu dowolnie wskazanych 2  kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w  okresie po dniu 1  stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o  wsparcie, w  porównaniu do łącznych obrotów z  analogicznych 2  kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego (za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w  przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w  trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w  dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca) lub
  • nie mniej niż o  25% obliczony jako stosunek obrotów z  dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1  stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o  wsparcie, w  porównaniu do obrotów z  miesiąca poprzedniego; za miesiąc uznaje się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w  przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w  dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca);

 

• niezaleganie w  regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FGŚP, FP lub FEP do końca trzeciego kwartału 2019 r., z  wyjątkiem przypadku, gdy zadłużony przedsiębiorca zawarł umowę z  ZUS lub otrzymał decyzję urzędu skarbowego w  sprawie spłaty zadłużenia i  terminowo opłaca raty lub korzysta z  odroczenia terminu płatności albo zaleganie w  regulowaniu składek zusowskich powstało w  okresie spadku obrotów gospodarczych, o  którym mowa wyżej, a  przedsiębiorca dołączył do wniosku o  przyznanie świadczeń plan spłaty zadłużenia uprawdopodabniający pełną spłatę zaległości względem ZUS, wraz z  kopią wniosku do ZUS o  rozłożenie na raty należności z  tytułu składek lub o  odroczenie płatności tych składek;

 

• niespełnianie przesłanek do ogłoszenia upadłości wskazanych w  art. 11 lub art. 13 ust. 3  ustawy z  28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe;

 

• zawarcie ze związkami zawodowymi lub – w  razie ich braku – z  przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w  trybie przyjętym u  danego pracodawcy, porozumienia dotyczącego wprowadzenia przestoju ekonomicznego lub zastosowania obniżenia wymiaru czasu pracy (kopię porozumienia pracodawca przekazuje właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w  terminie 5  dni roboczych od dnia jego zawarcia).

 

W omawianym porozumieniu:

• ustala się warunki i  tryb wykonywania pracy w  okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy;
• określa się co najmniej: grupy zawodowe objęte przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy, obniżony wymiar czasu pracy obowiązujący pracowników oraz okres, przez jaki obowiązują rozwiązania dotyczące przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy.

 

Co ważne:

• przy ustalaniu warunków i  trybu wykonywania pracy w  okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy nie obowiązuje procedura związana ze stosowaniem wypowiedzeń zmieniających warunki pracy i  płacy;
• przedsiębiorca, który otrzymał wspomniane wyżej wsparcie z  FGŚP, nie może wypowiedzieć umowy o  pracę z  przyczyn niedotyczących pracownika w okresie lub w  okresach otrzymywania wsparcia z  FGŚP w  związku z  zatrudnianiem pracownika.

 

Do 17 kwietnia 2020 r. obowiązywała reguła, iż do wypłaty i rozliczania świadczeń oraz środków z FGŚP stosuje się odpowiednio przepisy art. 7–16 ustawy z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. Art. 13 ww. ustawy, ustanawia zakaz wypowiedzenia umowy o pracę pracownikom przez przedsiębiorcę, który na podstawie umowy uzyskał z FGŚP środki na wypłatę świadczeń:

• w okresie pobierania przez pracownika dofinansowywanych świadczeń, oraz
• w okresie przypadającym bezpośrednio po okresie pobierania świadczeń, o świadczeń – nie dłużej jednak niż przez 3 miesiące.

Z dniem 18 kwietnia, wskutek nowelizacji ustawy antykryzysowej wyłączono zastosowanie punktu 2 art. 13 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy do wypłacanego ze środków FGŚP dofinansowania na rzecz podmiotów zmagających się ze skutkami COVID-19. W konsekwencji, pracodawca który uzyskał dofinansowanie na ochronę miejsc pracy ze środków FGŚP zobowiązany jest do utrzymania miejsc pracy w okresie pobierania przez pracownika świadczeń, ale już nie po zakończeniu wypłaty dofinansowania.

 

Wysokość dopłat za czas przestoju ekonomicznego

W przypadku pracownika / zleceniobiorcy objętego przestojem ekonomicznym, pracodawca jest uprawniony:

• do wypłacania wynagrodzenia obniżonego nie więcej niż o  50%, nie niższego jednak niż od kwoty ustawowej płacy minimalnej, z  uwzględnieniem wymiaru czasu pracy,
• otrzymania z  FGŚP:
  • dofinansowania do wynagrodzenia w  okresie przestoju w  wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia (z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy), czyli maksymalnie 1300 zł (2600 zł x 50%) oraz
  • środków na składki na ubezpieczenia społeczne należne ze strony pracodawcy od przyznanego dofinansowania – biorąc za podstawę 1300 zł wspomniane składki to 233,09 zł zgodnie z  wyliczenie,: (1300 zł x 9,76% tytułem składki emerytalnej) + (1300 zł x 6,5% tytułem składek rentowych) + (1300 zł x 1,67% tytułem składki wypadkowej) = 233,09 zł.

 

Wymienione wyżej świadczenia nie są należne w  przypadku pracowników / zleceniobiorców, których wynagrodzenie uzyskane w  miesiącu poprzedzającym miesiąc, w  którym został złożony wniosek o  dopłaty z  FGŚP, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z  poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o  emeryturach i  rentach z  Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia ww. wniosku.

 

Wysokość dopłat za czas obniżenia wymiaru czasu pracy

Obniżenie wymiaru czasu z  powodu rozprzestrzeniania się koronawirusa może nastąpić maksymalnie o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z  zastrzeżeniem, że wynagrodzenie po takiej zmianie nie może być niższe niż minimalna płaca za pracę.

 

Pracodawca decydując się na obniżkę etatu na ww. warunkach może otrzymać:

• dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych ze środków FGŚP do wysokości połowy płacy brutto zmniejszonej wskutek redukcji wymiaru czasu pracy, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z  poprzedniego kwartału ogłaszanego przez GUS, obowiązującego na dzień złożenia wniosku o  ww. dofinansowania (chodzi tu więc o  skorzystanie z  tzw. reguły „40-40-20”, która polega na tym, że zakład pracy obniża zatrudnionemu wymiar etatu i  pensję o  20%, a  FGŚP pokrywa połowę pozostałej po zredukowaniu płacy, ale nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z  poprzedniego kwartału);
• środki na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracownika / zleceniobiorcy, należnych od pracodawcy od przyznanego dofinansowania.

 

Dofinansowanie w  przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy nie przysługuje w  odniesieniu do pracowników / zleceniobiorców, których wynagrodzenie uzyskane w  miesiącu poprzedzającym miesiąc, w  którym został złożony wniosek o  dopłatę, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z  poprzedniego kwartału ogłaszanego przez GUS, obowiązującego na dzień złożenia ww. wniosku.