Epidemia koronawirusa i będące jej następstwem zachorowanie na COVID-19 można uznać za siłę wyższą, a tym samym zdarzenie losowe. W efekcie wypłacona z tego tytułu zapomoga pracownikowi może korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Słuszność przedstawionego poglądu potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 marca 2021 r. (sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.1062.2020.2.AKR), w której podkreślono, że:
– za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika;
– na mocy art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawy PIT), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ww. ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;
– w myśl art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy PIT, wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci:
- z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – niezależnie od ich wysokości,
- z innych źródeł – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6 000 zł;
– zgodnie z art. 52l pkt 2 ustawy PIT, limit zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b) ustawy PIT – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wynosi 10 000 zł;
– z powołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy PIT wynika, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają jedynie zapomogi wypłacone w przypadkach wskazanych w tym przepisie, przy czym ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęć „zdarzenie losowe” czy „zapomoga”. W orzecznictwie wskazuje się, że w sytuacji, gdy w prawie podatkowym termin użyty w przepisach nie jest bliżej określony, to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać się przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym;
– powołując się na językowe znaczenie wyrazów, pod pojęciem „indywidualnego zdarzenia losowego” należy rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, śmierć;
– przez „zapomogę” należy rozumieć natomiast jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej;
– w praktyce orzeczniczej epidemię uznaje się za siłę wyższą to jest zdarzenie: zewnętrzne, niemożliwe (lub prawie niemożliwe) do przewidzenia, którego skutkom nie można zapobiec, czyli zdarzenie losowe. W świetle powyższej definicji wskazana we wniosku epidemia (panująca w Polsce od marca w 2020 r. spowodowana nowym koronawirusem SARS-CoV-2) i będące jej następstwem zarażenia skutkujące zachorowaniem na Covid-19 mogą zostać uznane za siłę wyższą, a tym samym zdarzenie losowe. W konsekwencji zarażenie SARS-CoV-2 powodujące zachorowanie na Covid-19 będzie spełniać przesłankę indywidualnego zdarzenia losowego, czyli nagłego, niespodziewanego, pojedynczego zdarzenia wywołanego przyczynami zewnętrznymi, których nie można do końca przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności, w szczególności w przypadku pracowników medycznych (w przypadku Wnioskodawcy pielęgniarek i położnych) narażonych na kontakt z zakażonymi koronawirusem SARS-CoV-2;
– biorąc zatem pod uwagę powyższe regulacje prawne oraz opisane zdarzenie przyszłe, w szczególności zaś definicję „zdarzenia losowego” stwierdzić należy, że zapomoga wypłacana np. na podstawie regulaminu świadczeń socjalno-bytowych, stanowiąca jednorazowe świadczenie pieniężne w związku z indywidualnym zdarzeniem losowym, jakim jest zarażenie się SARS-CoV-2 lub zachorowanie na Covid-19 będzie korzystała ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b) ustawy PIT.
