Uznanie umowy o dzieło za umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług każe zastanowić się nie tylko nad skutkami w zakresie składek ZUS, ale również nad skutkami podatkowymi. Przekwalifikowanie dzieła na zlecenie (np. wskutek kontroli ZUS) wymusza przede wszystkim skorygowanie rozliczeń zusowskich, rozliczeniowej dokumentacji ZUS i opłacenia zaległych składek (ewentualnie z należnymi odsetkami).
Gdy pracodawca ureguluje z własnych środków całość składek, wówczas ich kwota w części, która powinna być pokryta z przychodu zatrudnionej osoby, stanowi w ocenie fiskusa przysporzenie majątkowe. Przy czym ważne tu jest, czy mamy do czynienia z nadal zatrudnioną u pracodawcy osobą czy też z byłym dziełobiorcą/zleceniobiorcą. W pierwszym przypadku zakład pracy ma obowiązek opodatkować przychód powstały wskutek uregulowania składek ZUS za zatrudnionego i wykazać go w PIT-11. Natomiast w drugim przypadku, przychód podlega również wykazaniu w PIT-11, ale płatnik nie pobiera podatku, zaś na podstawie wspomnianego PIT-11 były dziełobiorca/zleceniobiorca samodzielnie w swym zeznaniu podatkowym rozliczy omawianą korzyść majątkową.
Przypomnijmy, że odliczeniu od dochodu i odpowiednio od podatku dochodowego dziełobiorcy/zleceniobiorcy, ustalonego za dany rok, podlegają składki społeczne i składka na ubezpieczenie zdrowotne (w wysokości nieprzekraczającej 7,75% jej podstawy), które faktycznie zostały potrącone (pobrane) w danym roku przez pracodawcę ze środków zatrudnionej osoby. Skutkuje to tym, że w razie nienaliczenia należnych składek zusowskich za lata ubiegłe – ani płatnik, ani też podatnik nie są zobowiązani do korygowania rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych za te lata.
Jeżeli zatem zakład pracy na skutek błędnej kwalifikacji danej umowy, nie pobrał np. w 2016 r. składek na ubezpieczenia społeczne, które zgodnie z obowiązującymi przepisami powinien potrącić ze środków zatrudnionego, wówczas w takich okolicznościach nie dochodzi do powstania nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2016 r.
Zaznaczmy, że w związku z uznaniem umowy o dzieło za umowę zlecenia, nie ma obowiązku dokonywania korekt wystawionych za lata, których przekwalifikowanie ww. umów dotyczy, informacji PIT-11 w zakresie wykazanych w nim kwot zaliczek podatkowych czy składek ZUS. Wynika to z tego, iż wspomniane formularze podatkowe powinny odzwierciedlać istniejący w danym roku podatkowym stan faktyczny. Uwzględnione w nich powinny zatem zostać tylko te kwoty składek ZUS i zaliczek podatkowych, które w rzeczywistości w danym roku zostały pokryte ze środków zatrudnionej osoby. Jeśli pracodawca nie pobrał z dochodu zatrudnionego należnej w przeszłości zaliczki na podatek dochodowy lub składek zusowskich, to zarówno w informacji PIT-11 jak i ich korekcie takich należności publiczno-prawnych nie może wykazać.
(więcej…)
