Kwota wolna od podatku w 2018 r. i jej wpływ na zaliczki podatkowe

Od 1 stycznia 2018 r. wzrośnie kwota wolna od podatku dla osób uzyskujących niewielkie przychody, np. z tytułu umów cywilnoprawnych lub rent i emerytur.

Powyższa zmiana nie wpłynie na stosowanie 1/12 kwoty zmniejszającej podatek przez płatników (np. pracodawców) przy wyliczaniu miesięcznych zaliczek podatkowych od świadczeń przyznawanych zatrudnionym osobom.

Przypomnijmy, że od 2017 r. w sytuacji, gdy dochód pracownika (czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu i składki społeczne finansowane przez zatrudnionego) przekroczy kwotę 85.528 zł, płatnik od następnego miesiąca zaprzestaje stosowania kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek (wynoszącej 46,33 zł miesięcznie).

W 2018 r. kwota wolna od podatku ma wynosić:

• 1440 zł – przy podstawie opodatkowania nieprzekraczającej w roku kwoty 8000 zł;
• 1440 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 883,98 zł x (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) / 5000 zł – przy rocznej podstawie opodatkowania wyższej od 8000 zł, ale nieprzekraczającej kwoty 13000 zł;
• 556,02 zł – przy rocznej podstawie obliczenia podatku wyższej od 13000 zł, lecz nieprzekraczającej sumy 85528 zł;
• 556,02 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556,02 zł x (podstawa obliczenia podatku – 85528 zł) / 41472 zł – przy łącznej podstawie opodatkowania wyższej od 85528 zł i nieprzekraczającej poziomu 127000 zł.

Osoby z dochodami przewyższającymi w skali roku pułap 127000 zł, nie skorzystają w 2018 r. z kwoty wolnej od podatku.

W kontekście kwoty wolnej od podatku 2018 i wynikającej z niej kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na to, że:

• W przypadku, gdy łączna podstawa opodatkowania pracownika przekroczy górną granicę progu podatkowego (85528 zł), pracodawca od miesiąca, w którym z powodu przekroczenia wspomnianego pułapu świadczenia przysługujące zatrudnionemu zaczną być opodatkowywane stawką 32%, nalicza mu zaliczki podatkowe bez stosowania kwoty zmniejszającej podatek. A zatem kwotę zmniejszającą stosujemy także w miesiącu, w którym dochód podatnika przekroczy kwotę 85.528 zł. Nie można jej stosować począwszy od następnego miesiąca po przekroczeniu dochodów stanowiących górną granicę pierwszego przedziału skali.
• Jeżeli pracownik przedłoży oświadczenie, że za dany rok jego dochody przekroczą kwotę 85528 zł, wówczas począwszy od miesiąca następującego po miesiącu złożenia ww. oświadczenia, zakład pracy jest zobligowany do obliczania zaliczek podatkowych bez pomniejszania jej o kwotę 46,33 zł miesięcznie.
• Jeśli dochody pracownika nie przekroczą 85.528 zł, pracodawca jako płatnik pobiera zaliczki podatkowe w dotychczasowej wysokości (tak jak to czynił np. w 2016 r.). Co miesiąc pomniejsza więc podatek pracownika o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (46,33 zł), o ile posiada złożony przez pracownika druk PIT-2.

Użyteczne wzory

Oświadczenie, o którym mowa wyżej – składane na podstawie art. 32 ust. 1e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 października 2017 r. (sygn. 0115-KDIT2-2.4011.251.2017.1.RS) czytamy:

„(…) Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, pracownik w miesiącu lipcu przekroczył pierwszy próg podatkowy. Od miesiąca sierpnia należy obliczać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 32%. Pracownik nie złożył oświadczenia płatnikowi o zamiarze wspólnego rozliczania się z małżonkiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1a pkt 1 lub pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny (…) wskazać należy, że w przypadku pracownika, którego dochody w ciągu roku przekroczyły w lipcu górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, tj. 85.528 zł a nie złożył on oświadczenia, że za 2017 r. zamierza opodatkować dochody łącznie z małżonkiem bądź na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy, Wnioskodawca jako płatnik powinien zaprzestać pomniejszania zaliczki na podatek o kwotę zmniejszającą podatek, począwszy od następnego miesiąca, tzn. od sierpnia. (…)”. 

Polecamy w tym miejscu dwa nasze wcześniejsze artykuły traktujące o kwocie zmniejszającej zaliczki na podatek:

• Kwoty zmniejszającej zaliczkę podatkową nie dzieli się proporcjonalnie
• Kwota zmniejszająca zaliczkę podatkową gdy pracownik rozlicza się z żoną lub dzieckiem

Zaznaczmy, że ostatecznego uwzględnienia należnej kwoty wolnej pracownik dokona w rozliczeniu rocznym. Jeżeli okaże się, że w ciągu roku zarobił ponad 127.000 zł, to w ogóle nie będzie mu przysługiwała kwota zmniejszająca podatek. Taki stan rzeczy spowoduje, że pracownik będzie musiał przy składaniu rocznego PITu oddać kwotę zmniejszającą podatek, którą w ciągu roku zastosował jego pracodawca (za każdy miesiąc 46,33 zł).

Jeżeli roczny dochód  pracownika mieściłby się w przedziale między 85.528 zł a 127.000 zł, wówczas do zwrotu na rzecz fiskusa wyjdzie odpowiednia mniejsza kwota (wynikająca z nowego mechanizmu ustalania kwoty zmniejszającej podatek).

Przykład

Załóżmy, że pracownik pracujący od wielu lat tylko w jednej firmie:

• przy zatrudnianiu złożył druk PIT-2,
• uprawniony jest do podstawowych kosztów uzyskania przychodu (111,25 zł miesięcznie),
• uzyskuje od niej co miesiąc stałe wynagrodzenie w wysokości 14500 zł brutto.

Uwzględniając skalę podatkową oraz limit składek ZUS przewidziany w 2018 r., wysokość zaliczek podatkowych i składek społecznych w poszczególnych miesiącach 2018 r. powinna wynosić jak w poniższej tabeli.

Jak wynika z zaprezentowanych wyliczeń, pracownik przekroczył kwotę rocznego ograniczenia podstawy składki emerytalnej i rentowej w październiku 2018 r., natomiast górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej przekroczył w lipcu. Wskutek powyższego pracodawca powinien zacząć stosować stawkę podatkową w wysokości 32% od sierpnia i od tego też miesiąca (w myśl znowelizowanych przepisów) powinien zaprzestać pomniejszać zaliczki podatkowe pracownika o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.