Czy pracodawca powinien stosować zasadę proporcjonalnego dzielenia miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek (wynoszącej obecnie 46,33 zł) przy poborze zaliczek podatkowych od pracowników, którym wypłaca w jednym miesiącu wynagrodzenie za pracę oraz zasiłek macierzyński oraz podwyższa kwotę tego zasiłku do wysokości świadczenia rodzicielskiego?
Zdaniem fiskusa nie, gdyż nie przewidują tego przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak stwierdził w Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 17 sierpnia 2017 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.117.2017.1.JŚ.
Obowiązujące w Polsce regulacje podatkowe nie zawierają postanowień o proporcjonalnym dzieleniu kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek pomiędzy zasiłek chorobowy lub inny zasiłek z ubezpieczeń społecznych, ani stosowania tej zasady w miesiącu, w którym pracownik otrzymał zarówno pensję za przepracowany czas oraz zasiłek macierzyński.
Co ciekawe, powyższy pogląd stoi w opozycji do komunikatu ZUS wydanego 1 grudnia 2016 r., w którym podkreślono, że regulacje ustawy o PIT nie zawierają wskazówek co do sposobu obliczania zaliczki podatkowej, jeżeli zasiłek macierzyński jest wypłacany przez płatnika składek oraz zasiłek ten przysługuje za część miesiąca, a za część miesiąca osoba ubezpieczona otrzymała także inne opodatkowane przychody, np. zasiłek chorobowy. W opinii ZUS, w takich okolicznościach, dla celów obliczenia kwoty netto zasiłku macierzyńskiego i kwoty podwyższenia tego zasiłku do poziomu świadczenia rodzicielskiego (wynoszącego 1000 zł), kwota zmniejszająca podatek powinna być podzielona proporcjonalnie pomiędzy zasiłek chorobowy (lub inny zasiłek z ubezpieczeń społecznych) i zasiłek macierzyński. Pisaliśmy o tym w artykule: Podwyższanie zasiłku macierzyńskiego za część miesiąca do 1000 zł.
Z powodu ww. rozbieżności, zwróciliśmy się do ZUS z zapytaniem, czy wyjaśnienia z 1 grudnia 2016 r. pozostają aktualne czy też nie. Odpowiedź zamieszczona jest na końcu tekstu.
We wspomnianej powyżej interpretacji podatkowej czytamy: „(…) Stosownie do art. 31 ust. 3a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368), w przypadku gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, obliczonego zgodnie z ust. 1-3, jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego, określonego w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60, 624 i 777), kwotę zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego.
Zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 1 pkt 1, ust. 1a i 2 pomniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1b pkt 1, jeżeli pracownik przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym złoży zakładowi pracy oświadczenie według ustalonego wzoru, w którym stwierdzi, że:
- nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika;
- nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
- nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3;
- nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
- ten zakład pracy jest właściwy do stosowania tego zmniejszenia.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że Wnioskodawca obliczając zaliczkę na podatek dochodowy od wypłaconego w danym miesiącu wynagrodzenia, obowiązany jest do dokonania pomniejszenia, o którym mowa w art. 32 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, należy podkreślić, że jeżeli w danym miesiącu tej samej osobie wypłacane są różne świadczenia, wówczas ww. pomniejszenie zastosować należy co do zasady przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy od pierwszego wypłacanego świadczenia. Kwota pomniejszenia stanowi 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Skoro zatem zaliczka na podatek naliczana jest miesięcznie i kwota pomniejszenia podatku jest określana miesięcznie, to jeżeli wartość wypłaconego w danym miesiącu świadczenia pozwala na potrącenie pełnej kwoty pomniejszającej podatek, to należy ją potrącić bez względu na ilość wypłaconych w danym miesiącu świadczeń, stosując potrącenie od kolejno wypłacanych świadczeń, aż do wykorzystania kwoty miesięcznego limitu.
W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy, że nie można zastosować proporcjonalnego dzielenia kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek pomiędzy zasiłek chorobowy lub inny zasiłek z ubezpieczeń społecznych, a także stosować tej zasady, jeżeli w tym miesiącu pracownik otrzymał za część miesiąca wynagrodzenie za pracę, a za część miesiąca zasiłek macierzyński należy uznać za prawidłowe. (…)”.
Odpowiedź ZUS na nasze zapytanie:
„(…) odpowiadając na wątpliwości dotyczące zasad postępowania przy ustalaniu podwyższenia zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego informujemy, że:
Zgodnie z art. 31 ust. 3a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa1, w przypadku gdy miesięczna
kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego, kwotę zasiłku macierzyńskiego
pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego.
W przypadku gdy w tym samym miesiącu płatnik składek wypłaca ubezpieczonemu zasiłek chorobowy lub inny zasiłek z ubezpieczeń społecznych oraz zasiłek macierzyński, tj.
przychody, które zalicza się do tego samego źródła przychodów (inne źródła, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych2), dla celów obliczenia kwoty netto zasiłku macierzyńskiego i kwoty podwyższenia tego zasiłku, kwota zmniejszająca podatek powinna być podzielona
proporcjonalnie pomiędzy zasiłek chorobowy (lub inny zasiłek z ubezpieczeń społecznych) i zasiłek macierzyński. Zasada ta ma zastosowanie także w przypadku, gdy w tym samym
miesiącu osoba ubezpieczona otrzymała za część miesiąca wynagrodzenie za pracę, a za część miesiąca zasiłek macierzyński. Proporcję należy ustalić z uwzględnieniem liczby dni
kalendarzowych miesiąca, którego kwota zmniejszająca podatek dotyczy.
Interpretacja, na którą powołuje się Pan, została wydana w wyniku wniosku dotyczącego pytania, czy wnioskodawca powinien stosować zasadę proporcjonalnego dzielenia miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek przy poborze zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Interpretacja ta potwierdza, że przy poborze zaliczek na podatek dochodowy nie można stosować dzielenia kwoty zmniejszającej podatek pomiędzy różne rodzaje zasiłków pobieranych w ciągu miesiąca. Zgodnie z wydaną interpretacją, jeżeli w danym miesiącu tej samej osobie pracodawca wypłaca różne świadczenia z ubezpieczeń społecznych, wówczas co do zasady przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek pracodawca dokonuje począwszy od pierwszego wypłacanego świadczenia, poprzez kolejne aż do wykorzystania kwoty miesięcznego limitu.
Uregulowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zasada proporcjonalnego podziału kwoty zmniejszającej podatek dochodowy została przyjęta wyłącznie na potrzeby obliczenia przez pracodawcę kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego do świadczenia rodzicielskiego w szczególnym przypadku, tj. gdy zasiłek macierzyński, którego kwotę netto należy obliczyć, nie jest świadczeniem przysługującym za cały miesiąc, a tylko za jego część natomiast za pozostały okres ubezpieczonej przysługuje inny zasiłek. Zasada ta nie ma zastosowania przy obliczaniu i poborze zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Ponadto informuję, że zamieszczone na stronie internetowej ZUS wyjaśnienia dotyczące obliczania kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego, zostaną w najbliższym czasie odpowiednio zmienione, by nie budziły wątpliwości.”
