Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2022 r. i jego wpływ na rozliczenia

Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2022 r. dla pracownika pełnoetatowego wynosi 3.010 zł brutto (czyli o 210 złotych więcej niż w 2021 r.). Przesądza o tym rozporządzenie Rady Ministrów z 14 września 2021 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1690).

W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze godzin, wysokość ustawowej płacy minimalnej wyznaczamy w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc w 2022 r. za podstawę wyliczeń sumę 3.010 zł.

Poziom minimalnego wynagrodzenia wpływa m.in. na kwoty wolne od potrąceń oraz wysokość wielu świadczeń wypłacanych w ramach stosunku pracy, takich jak choćby dodatki za pracę nocną czy niektóre odszkodowania i odprawy.

Wysokość minimalnego wynagrodzenia obowiązująca w 2022 r.:

Poniżej rozliczenie płacy minimalnej na liście płac uwzględniającej przepisy Polskiego Ładu (a więc przede wszystkim brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku i wzrost do poziomu 425 zł kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki na podatek):

Minimalne stawki za godzinę pracy osób zatrudnionych na umowę o pracę w podstawowym systemie czasu pracy w poszczególnych miesiącach 2022 r.

* kwoty zaokrąglone o 1 grosz w górę, by po przemnożeniu przez nominalny wymiar czasu z danego miesiąca uzyskać kwotę nie niższą niż 3.010 zł brutto.

Minimalna stawka godzinowa przy umowach zlecenia od 1 stycznia 2022 r.

Od początku 2017 r. w stosunku do umów zlecenia i umów o świadczenie usług (z pewnymi wyjątkami wynikającymi z art. 1 i 8d stawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę) wprowadzono minimalną stawkę godzinową, której poziom jest ściśle skorelowany z wysokością ustalanego corocznie ustawowego, minimalnego wynagrodzenia za pracę należnego pracownikom.

Wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. wynosi 19,70 zł.

W przypadku gdy zapłata za pracę nie gwarantuje minimalnej stawki godzinowej, zatrudnionemu przysługuje wynagrodzenie w wysokości obliczonej z uwzględnieniem przewidzianej ustawowo stawki.

Dodatki za pracę w porze nocnej w 2022 r.

Za każdą godzinę wykonywania obowiązków pracowniczych w porze nocnej zatrudnionemu należy się dodatkowe wynagrodzenie wynoszące 20% stawki godzinowej wynikającej z gwarantowanego wynagrodzenia minimalnego.

Wysokość dodatków nocnych prezentujemy w tekście: Dodatki za pracę w nocy w 2022 r.

Wysokość kwot wolnych od potrąceń w 2022 r.

O wysokości kwoty wolnej od potrąceń realizowanych z pensji pracowniczej w aktualnym stanie prawnym decydują:

• poziom ustawowej płacy minimalnej,

• wymiar czasu pracy pracownika wskazany w umowie o pracę,

• rodzaj dokonywanego z płacy potrącenia,

• wysokość wpłat dokonywanych na PPK,

• wskaźniki podatkowe takie jak zryczałtowane koszty uzyskania przychodu oraz kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki na podatek, stosowana tylko wówczas, gdy pracownik złoży formularz PIT-2 oraz

• fakt, czy zatrudniony objęty jest „zerowym PIT” oraz czy ma na swoim utrzymaniu nieosiągających dochodów członków rodziny w sytuacji, gdy z powodu podjętych Polsce działań zapobiegających zarażeniem SARS-CoV-2 zatrudnionemu zostało obniżone wynagrodzenie lub członek jego rodziny utracił źródło dochodu.

Wysokość kwot wolnych zamieściliśmy w artykule: Kwoty wolne od potrąceń w 2022 r.

Najniższa podstawa wymiaru świadczeń chorobowych (zasiłku i wynagrodzenia za czas choroby oraz zasiłku wypadkowego, opiekuńczego i macierzyńskiego w 2022 r.

Odszkodowania i odprawy w 2022 r.

Wyższa płaca minimalna przekłada się również na wyższe niektóre odszkodowania i odprawy. 

Odszkodowanie za mobbing i naruszenie zasady równego traktowania

Pracownik, wobec którego zakład pracy dopuścił się mobbingu, ma prawo do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia, a ponadto do dochodzenia od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż ustawowa płaca minimalna. Do takiego samego świadczenia uprawniony jest podwładny, który został pokrzywdzony wskutek tego, że pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu. A zatem w 2021 r. kwota ww. należności nie może być niższa niż 3.010 zł. 

Odprawa za zwolnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy

Efektem podwyższenia minimalnego wynagrodzenia, jest ponadto podniesienie górnego limitu odprawy przysługującej na mocy przepisów ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Pracodawcy objęci przepisami przywołanego aktu prawnego, zwalniający pracowników z przyczyn leżących wyłącznie po stronie zakładu pracy, są zobowiązani do wypłacenia zwalnianym odpraw, których wysokość zależy od zakładowego stażu pracy i wynosi:

• jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
• dwumiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
• trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość omawianego odprawy nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli od 1 stycznia 2021 r. kwoty 45.150 zł (3.010 zł x 15).

Co ważne, od 24 czerwca 2020 r. ustawodawca na czas stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, wprowadzonego w związku z koronawirusem objął pracodawców (w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy) spełniających określone warunki przywilejem ograniczenia wysokości odpraw, odszkodowań lub innych świadczeń pieniężnych należnych w związku z rozwiązaniem umowy o pracę (art. 15gd ustawy antykryzysowej).

Preferencja ta:

• pozwala na obniżenie ww. należności do poziomu 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (a więc do poziomu 26.000 zł w 2020 r. i 28.000 zł w 2021 r. – pod warunkiem oczywiście obowiązywania w dalszym ciągu stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii);
• została przewidziana dla pracodawców, u których wystąpił:
  • istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń (jest to nowe kryterium, o którym mowa w art. 15gb ust. 2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, wprowadzone w ramach tzw. tarczy 4.0)

lub

• • spadek obrotów gospodarczych czyli spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym, o którym mowa w art. 15g ust. 9 ww. ustawy antykryzysowej (chodzi tu więc o spadek obrotów gospodarczych uprawniający do nabycia prawa do dofinansowań z FGŚP w przypadku pracowników objętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy w następstwie wystąpienia COVID-19).

Wynagrodzenie przestojowe w 2022 r.

Pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej świadczenia, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, należy się tzw. wynagrodzenie przestojowe, które dla pracownika pełnoetatowego od początku 2021 r. musi wynosić za miesiąc co najmniej 3.010 zł brutto.