Pracownik pełnoetatowy zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy w 2022 r. ma do przepracowania łącznie 251 roboczych dni (2008 godz.). A ile powinien pracować w poszczególnych okresach bieżącego roku?
Odpowiadając na tak podstawione pytanie, trzeba mieć na uwadze, że czas pracy na dany okres rozliczeniowy ustala się w oparciu o art. 130 § 1 Kodeksu Pracy. W sytuacji, gdy pracownik nie przepracuje pełnego okresu rozliczeniowego z powodu nawiązania lub ustania stosunku pracy w jego trakcie, obowiązujący go wymiar czasu pracy należy ustalić indywidualnie – stosownie do skróconego okresu (art. 1516 § 1 Kodeksu pracy).
Do wyznaczania liczby roboczogodzin w 2022 r. w obowiązującym pracownika okresie rozliczeniowym, służy przygotowany przez redakcję SerwisKadrowego.pl praktyczny kalkulator, który w szybki sposób wskaże wymiar czasu pracy w dowolnie wskazanym okresie rozliczeniowym z lat 2016 – 2022 dla dowolnego wymiaru etatu (w tym m.in. dla pracowników niepełnosprawnych oraz pracowników podmiotów leczniczych czyli tzw. pracowników medycznych).
Kalkulator Online „Wymiar czasu pracy 2022 w obowiązującym pracownika okresie rozliczeniowym„
Powyższy kalkulator uwzględnia m.in.:
- zgodne z przepisami zasady ustalania liczby godzin do przepracowania w razie ustania lub nawiązanie stosunku pracy w trakcie okresu rozliczeniowego;
- święta obniżające w 2022 r. wymiar czasu pracy;
- ustalony zgodnie z art. 130 K.p. nominalny wymiar czasu pracy w poszczególnych miesiącach.
Ustanie lub nawiązanie stosunku pracy w trakcie okresu rozliczeniowego
Jeśli pracownik nie przepracuje pełnego okresu rozliczeniowego bo w jego trakcie stosunek pracy został nawiązany lub rozwiązany, obowiązujący zatrudnionego wymiar czasu pracy ustala się indywidualnie – stosownie do skróconego okresu. Wynika to z art. 1516 § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że w razie ustania stosunku pracy przed upływem okresu rozliczeniowego pracownikowi przysługuje, oprócz normalnego wynagrodzenia, prawo do dodatku, o którym mowa w art. 1511 § 1 Kodeksu pracy, jeżeli od początku okresu rozliczeniowego do dnia ustania stosunku pracy pracował w wymiarze godzin przekraczającym normy czasu pracy.
W stanowisku resortu pracy z 27 września 2013 r., znak SPS-023-21241/13, wyjaśniono, że pracodawca ustala wymiar czasu pracy, tj. liczbę godzin do przepracowania, na cały przyjęty okres rozliczeniowy czasu pracy. Jednakże w przypadku gdy w trakcie okresu rozliczeniowego dojdzie do ustania stosunku pracy z pracownikiem, pracodawca powinien zweryfikować liczbę godzin do przepracowania przypadających od początku okresu rozliczeniowego do dnia ustania stosunku pracy, tj. ustalić wymiar czasu pracy pracownika, którego stosunek pracy ustaje, w okresie od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego do dnia ustania stosunku pracy. W przypadku gdy liczba godzin przepracowanych przez pracownika będzie niższa niż tak ustalony wymiar czasu pracy (czyli okaże się, że pracownik ma niedopracowane do nominału godziny), pracownikowi przysługiwać będzie wynagrodzenie wynikające z art. 81 § 1 Kodeksu pracy.
Natomiast w razie ustania stosunku pracy przed upływem okresu rozliczeniowego, jeżeli w okresie od początku okresu rozliczeniowego do dnia ustania stosunku pracy pracownik pracował w wymiarze godzin przekraczającym normy czasu pracy, o których mowa w art. 129 K.p., to przysługuje mu oprócz normalnego wynagrodzenia prawo do dodatku, o którym mowa w art. 1511 § 1 Kodeksu pracy.
Przykład
Pełnoetatowy pracownik pracuje w podstawowym systemie czasu pracy (od poniedziałku do piątku po 8 godz.) w trzymiesięcznych okresach rozliczeniowych, które przypadają na kwartały roku kalendarzowego. Jego umowa o pracę uległa rozwiązaniu z dniem 17 czerwca 2022 r.
W rozstrzyganym przypadku, w drugim tegorocznym okresie rozliczeniowym, skróconym ze względu na rozwiązanie umowy (obejmującym dni od 1 kwietnia do 17 czerwca), pracownika obowiązywało 424 godziny pracy, zgodnie z wyliczeniem: (40 godz. x 11 tyg. + 8 godz. x 1 dzień wystający z 17 czerwca – 8 godz. x 3 święta przypadające na dzień inny niż niedziela).
Święta obniżające w 2022 r. wymiar czasu pracy
W 2022 r. święta obniżające wymiar czasu pracy (czyli święta przypadające na dzień inny niż niedziela) to:
- 1 stycznia 2022 r. (sobota) – Nowy Rok,
- 6 stycznia 2022 r. (czwartek) – Święto Trzech Króli,
- 18 kwietnia 2022 r. (poniedziałek) – drugi dzień Wielkiej Nocy,
- 3 maja 2022 r. (wtorek) – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
- 16 czerwca 2022 r. (czwartek) – dzień Bożego Ciała,
- 15 sierpnia 2022 r. (poniedziałek) – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
- 1 listopada 2022 r. (wtorek) – Wszystkich Świętych,
- 11 listopada 2022 r. (piątek) – Narodowe Święto Niepodległości,
- 26 grudnia 2022 r. (poniedziałek) – drugi dzień Bożego Narodzenia.
W 2022 r. jedno święto przypada w sobotę, tj. 1 stycznia. W związku z tym pracodawca jest zobligowany, na mocy art. 130 § 2 K.p., do udzielenia pracownikom (zatrudnionym w podstawowej organizacji czasu pracy, w której dniem wolnym należnym z racji przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy jest sobota), innego dnia wolnego od pracy za to święto. Dzień ten powinien przypadać w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym przypada sobotnie święto, gdyż tylko wówczas zostanie zachowany prawidłowy wymiar czasu pracy.
Sposób wyliczenia liczby godzin nominalnie do przepracowania w poszczególnych miesiącach 2022 r.
W myśl art. 130 § 1 Kodeksu Pracy, do wyznaczenia wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym niezbędne jest:
- przemnożenie przez 40 (tygodniowa norma godzin pracy) liczby tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym;
- dodanie do otrzymanej wartości liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku przemnożoną przez 8 (chodzi tu o tzw. dni wystające poza pełne tygodnie, a przypadające od poniedziałku do piątku – a więc przykładowo w styczniu 2022 r. pełne tygodnie to: 1-7.01, 8-14.01, 15-21.01, 22-28.01 – a zatem dni wystające poza pełne tygodnie przypadające na dni od poniedziałku do piątku to 31 stycznia);
- odjęcie po 8 godzin za każde święto wolne od pracy przypadające w okresie rozliczeniowym i w dniu innym niż niedziela.
Ustalony w powyższy sposób wymiar czasu pracy ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.
Jeśli chodzi o absencje nieusprawiedliwione to przyjmuje się, że ich czas nie obniża wymiaru czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym. W wyniku nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy zmniejszeniu:
- ulega liczba przepracowanych przez pracownika godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym, ale
- nie ulega obniżeniu obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w tym okresie.
Miesiąc | Wyliczenie czasu pracy | Liczba godzin pracy | Liczba dni pracy |
Styczeń | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień „wystający”) – (8 godz. × 2 święta przypadające na 1 i 6 stycznia) | 152 | 19 |
Luty | (40 godz. × 4 tyg.) | 160 | 20 |
Marzec | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni „wystające”) | 184 | 23 |
Kwiecień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień „wystający”) – (8 godz. × 1 święto przypadające na 18 kwietnia czyli Drugi dzień Wielkiej Nocy) | 160 | 20 |
Maj | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni „wystające”) – (8 godz. × 1 święto przypadające na 3 maja) | 168 | 21 |
Czerwiec | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni „wystające”) – (8 godz. × 1 święto przypadające na 16 czerwca czyli Boże Ciało) | 168 | 21 |
Lipiec | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień „wystający”) | 168 | 21 |
Sierpień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni „wystające”) – (8 godz. × 1 święto przypadające na 15 sierpnia) | 176 | 22 |
Wrzesień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni „wystające”) | 176 | 22 |
Październik | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień „wystający”) | 168 | 21 |
Listopad | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni „wystające”) – (8 godz. × 2 święta przypadające na 1 i 11 listopada) | 160 | 20 |
Grudzień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni „wystające”) – (8 godz. × 1 dzień wolny za święto przypadające na 26 grudnia) | 168 | 21 |
Łącznie | 2008 | 251 |
Dla pracowników niepełnoetatowych, wymiar czasu pracy obniżamy proporcjonalnie do liczby godzin przypadających do przepracowania na całym etacie.