Ulga na powrót (zerowy PIT) – jak i od kiedy ją stosować w praktyce (+kalkulator)

Ulga na powrót dla podatników osiedlających się w Polsce jest preferencją przewidzianą w ramach tzw. „zerowego PIT”, polegającą na zwolnieniu od podatku dochodowego niektórych przychodów osiągniętych w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych przez podatników, którzy przenieśli miejsca zamieszkania na terytorium Polski po dniu 31 grudnia 2021.

W niniejszym tekście wyjaśniamy na czym ona polega, w jakich warunkach i od kiedy ją powinniśmy stosować.

Aby nie popełnić błędu przy jej stosowaniu na listach płac, polecamy korzystać z naszych niezawodnych kalkulatorów w ujęciu rocznym.

Ogólne zasady

Z dniem 1 stycznia 2022 r. do katalogu zwolnień podatkowych dodano do art. 21 ust. 1 ustawy PIT pkt 152, w myśl którego wolne od podatku są przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
• z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy PIT,
• z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca ustawy PIT albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (czyli chodzi o przychody z działalności opodatkowanej według skali, podatku liniowego albo ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych),
• z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł, osiągnięte w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł to miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 39, 43 i 44 ustawy PIT.

Powyższe zwolnienie przysługuje pod warunkiem, że:

• w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (po 31 grudnia 2021 r.) podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz

• podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obejmującym:

1. • trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

• • okres od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

• podatnik:

1. • posiada obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, lub

• • miał miejsce zamieszkania:

– nieprzerwanie co najmniej przez okres, o którym mowa w pkt 2, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, Państwie Izrael, Japonii, Kanadzie, Meksykańskich Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Republice Korei, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub Stanach Zjednoczonych Ameryki, lub

– na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających okres, o którym mowa w pkt 2, oraz

• posiada certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia, oraz

• nie korzystał uprzednio, w całości lub w części, z tego zwolnienia – w przypadku podatników, którzy ponownie przeniosą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ulga na powrót w praktyce

Analizując przedstawione wyjaśnienia, stwierdzić należy, iż omawiana ulga może być stosowana:

• od początku roku, w którym doszło do zmiany miejsca zamieszkania lub od początku roku następnego;

• najwcześniej od 2022 r. przez 4 kolejno po sobie następujące lata, przy czym podatnik samodzielnie decyduje, który rok będzie tym pierwszym, za który zacznie stosować wskazane zwolnienie, tj. czy już w pierwszym roku po przeprowadzce do Polski (czyli co do zasady po uzyskaniu statusu rezydenta podatkowego), czy w roku kolejnym;

• po zmianie miejsca zamieszkania (momentem takiej zmiany jest moment przeniesienia ośrodka interesów życiowych do Polski rozumianego jako centrum interesów osobistych lub centrum interesów gospodarczych. Polskie przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia „centrum interesów osobistych”. Należy rozumieć przez nie wszelkie powiązania rodzinne, ognisko domowe, aktywność społeczną, towarzyską, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby, itp. Z kolei centrum interesów gospodarczych to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, itd. Tak wskazał np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 11 maja 2017 r., nr 0114-KDIP3-3.4011.23.2017.1.JK2. Pod pojęciem centrum interesów gospodarczych należy zatem rozumieć – zgodnie również z doktryną międzynarodowego prawa podatkowego – terytorium tego państwa, z którym cudzoziemca łączą silniejsze więzy o charakterze ekonomicznym – więcej o kwestiach związanych z miejscem zamieszkania w kontekście przepisów z obszaru PIT można przeczytać m.in. we wpisie: Rezydencja podatkowa oraz zakres obowiązku podatkowego osób fizycznych w Polsce – objaśnienia Ministerstwa Finansów);

• w zeznaniu rocznym przez samego podatnika lub już na etapie rozliczania przez płatników miesięcznych przychodów (po złożeniu na piśmie przez podatnika stosowanego oświadczenia o spełnianiu warunków do rzeczonej preferencji – oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia i zawiera klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń);

• do przychodów nieprzekraczających w roku podatkowym 85.528 zł;

• bez konieczności dokumentowania miejsca zamieszkania certyfikatem rezydencji, gdyż wystarczy, posiadanie innych dokumentów, które potwierdzą miejsce zamieszkania w innym państwie –

  jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji z 15 lutego 2023 r. (sygn. 0115-KDIT2.4011.822.2022.2.ENB), istotnym kryterium warunkującym zastosowanie „ulgi na powrót” jest stosownie do art. 21 ust. 43 pkt 4 ustawy PIT, posiadanie certyfikatu rezydencji lub innych dowodów dokumentujących miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia. Zgodnie z art. 5a pkt 21 ustawy PIT, ilekroć w ustawie mowa jest o certyfikacie rezydencji – oznacza to zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika.

  Z treści ww. regulacji wynika, że podatnik powinien posiadać certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do zwolnienia.

  Choć przepisy podatkowe nie wymieniają w tym zakresie żadnego katalogu, to należy pamiętać, że zgodnie z art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

  Powyższe oznacza, że innymi dowodami wskazującymi na miejsce zamieszkania poza Polską mogą być m.in. umowa o pracę, historia zatrudnienia, zagraniczne zeznania podatkowe, zagraniczna umowa najmu nieruchomości, paski wynagrodzeń, wyciągi bankowe czy też zagraniczne zaświadczenie od pracodawcy. Można w tym zakresie przedstawić również inne dowody.

  Podobnie wypowiedziano się w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 1 marca 2023 r. (sygn. 0115-KDIT2.4011.799.2022.2.ENB).

Trzeba mieć na uwadze, że to sam podatnik musi być w stanie udokumentować prawo do ulgi na powrót i moment, od którego mu ona przysługuje i to on ponosi odpowiedzialność karno-skarbową za ewentualne, niesłuszne skorzystanie ze wspomnianej preferencji.

Poniżej przykładowy wzór oświadczenia podatnika o spełnianiu warunków do korzystania z „ulgi na powrót”:

Nie popełnij błędu w stosowaniu ulgi na powrót i korzystaj z niezawodnych kalkulatorów wynagrodzeń w ujęciu rocznym:

🧮 Kalkulator Wynagrodzeń 2024 pracownika w ujęciu rocznym
Jak w 2024 r. rozliczać wynagrodzenie pracownika w ujęciu rocznym

➪ Kliknij i Sprawdź

🧮 Kalkulator Wynagrodzeń 2024 pracownika – przeliczanie netto na brutto w ujęciu rocznym
Jak w 2024 r. przeliczać wynagrodzenie pracownika netto na brutto w ujęciu rocznym?

➪ Kliknij i Sprawdź

🧮 Kalkulator Wynagrodzeń 2024 – Jak w 2024 r. rozliczać wynagrodzenie zleceniobiorcy w ujęciu rocznym (zerowy PIT)
Jak w 2024 r. rozliczać wynagrodzenie zleceniobiorcy w ujęciu rocznym (zerowy PIT)

➪ Kliknij i Sprawdź