Rok 2018 przynosi spore zmiany w prawie pracy, w przepisach podatkowych i zusowskich. Dotyczą one m.in. reguł zatrudniania cudzoziemców, opłacania składek ZUS czy rozliczania autorskich kosztów uzyskania przychodu. Trzeba dokładnie się z modyfikacjami zaznajomić, by nie popełnić w 2018 r. jakiś błędów, których skutki mogą być bardzo dotkliwe.

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców w 2018 r.

Najważniejsze modyfikacje w zakresie powierzania pracy obcokrajowcom w 2018 r. dotyczą przede wszystkim wprowadzenia zezwolenia na pracę sezonową oraz zmodyfikowania w dość znacznym stopniu tzw. procedury oświadczeniowej.

Od nowego roku oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi są rejestrowane tylko w przypadku prac nie-sezonowych wykonywanych przez obywateli tych samych 6 państw (do 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy).

Jednocześnie istnieje możliwość ubiegania się w PUP o wydanie zezwolenia na pracę sezonową (do 9 miesięcy w roku kalendarzowym) dla obywateli wszystkich państw trzecich.

Gdy po upływie 3 miesięcy pracy cudzoziemca na podstawie tzw. procedury oświadczeniowej pracodawca chce kontynuować z nim współpracę w oparciu o  umowę o pracę  (i na warunkach nie gorszych niż określone w oświadczeniu), może złożyć do wojewody wniosek  o wydanie zezwolenia na pracę, np. typu A (lub cudzoziemiec wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt i pracę). Zezwolenie takie wydawane jest w trybie uproszczonym, tj. z pominięciem tzw. testu rynku pracy. W takim przypadku cudzoziemiec będzie mógł legalnie wykonywać pracę na rzecz ww. pracodawcy w okresie oczekiwania na decyzję w sprawie zezwolenia. Z powyższego rozwiązania można korzystać tylko wtedy, gdy przed złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia praca cudzoziemca na rzecz ww. podmiotu na podstawie oświadczenia (zarejestrowanego przez ww. podmiot) była wykonywana na podstawie umowy o pracę.

Więcej o wspomnianych zmianach pisaliśmy m.in. w poniższych tekstach:

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców od 1 stycznia 2018 – pytania i odpowiedzi
Zatrudnianie i rozliczanie obcokrajowców w 2018
Rozporządzenia wykonawcze do zmian w zatrudnianiu cudzoziemców od 2018 r.
Zatrudnianie cudzoziemców – zmiany od 2018 r. 

Pracownicza płaca minimalna

Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2018 r. ustalono na kwotę 2100 zł brutto (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12.09.2017 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2018 r.). Taka stawka obowiązuje pracowników pełnoetatowych. Jeżeli osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę wykonuje swoje zadania służbowe na część etatu, wysokość ustawowej płacy minimalnej wyznaczamy w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc w 2018 r. za podstawę wyliczeń sumę 2100 zł.

Poziom minimalnego wynagrodzenia wpływa m.in. na kwoty wolne od potrąceń oraz wysokość wielu świadczeń wypłacanych w ramach stosunku pracy, takich jak choćby dodatki za pracę nocną czy niektóre odszkodowania i odprawy.

Więcej informacji odnajdziemy w naszym artykule: Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2018 r. i jego wpływ na inne świadczenia.

Minimalna stawka godzinowa w 2018 r.

Minimalna stawka godzinowa w 2018 r. dla umów zlecenia (art. 734 Kodeksu cywilnego) oraz umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 Kodeksu cywilnego) – z pewnymi wyjątkami wynikającymi z art. 1 i 8d stawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę – wynosi 13,70 zł (wzrost o 70 groszy w stosunku do roku 2017). Pisaliśmy o tym w tekście: Minimalna stawka godzinowa w 2018 r.

Istotne zmiany dla pracodawców w zakresie ochrony danych osobowych (RODO)

Od 25 maja 2018 r. w życie wejdzie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (dalej zwane RODO), do którego muszą się zastosować wszyscy przedsiębiorcy przetwarzający dane osobowe w sposób zautomatyzowany, niezależnie od branży czy skali działalności.

Na mocy ww. aktu prawnego pracodawcy zostali zobligowani do wdrożenia rozwiązań i procedur, które zagwarantują odpowiedni poziom bezpieczeństwa danych i informacji dotyczących nie tylko klientów, ale także pracowników i kandydatów biorących udział w postępowaniach rekrutacyjnych.

Regulacje RODO oznaczają przede wszystkim:

• przymus nowelizacji wielu ustaw, w tym m.in. Kodeksu pracy i obowiązek zaznajomienia się z nowymi regulacjami,
• konieczność zweryfikowania przez wszystkich pracodawców struktury organizacyjnej i procedur w zakresie ochrony danych osobowych i w razie potrzeby podjęcia niezbędnych kroków, które umożliwią sprostanie nowym wymaganiom,
• ryzyko bardzo wysokich kar za nieprzestrzeganie RODO, które mogą wynieść nawet do 20 milionów euro bądź 4% całkowitego rocznego światowego obrotu z poprzedniego roku obrotowego.

Odpis na zfśs w 2018 r.

W 2018 r. odpisy na zfśs będę takie same jak w 2017 r., a zatem należy je wyliczać od podstawy wynoszącej 3.161,77 zł czyli od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w II półroczu 2012 r. ogłoszonego w Monitorze Polskim z 2013 r. poz. 107. Odsyłamy do wpisu: Odpisy na zfśs 2018.

Składki ZUS w 2018 r.

Składki ZUS w 2018 r. wzrosną w stosunku do roku 2017 z powodu podwyższenia wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (z 2000 zł na 2100 zł brutto) oraz kwoty prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej (z 4263 zł na 4443 zł).

Od 2018 r. obowiązują nowe reguły opłacania składek zusowskich. Zgodnie z nimi należności na rzecz ZUS reguluje się jednym przelewem, a wpłaty najpierw pokrywają ewentualne zaległości składkowe z odsetkami, a dopiero potem bieżące składki.

Jakie korzyści wiążą się z nowym sposobem rozliczania składek?

• Płacenie składek jednym, zwykłym przelewem (zamiast trzech albo czterech) – niższe koszty bankowe.
• Przekazywanie składek na indywidualny Numer Rachunku Składkowego – jeden rachunek dla jednego płatnika.
• ZUS księguje wpłatę na właściwym koncie płatnika – wpłata będzie niezwłocznie rozliczona.
• Na przelewie nie podaje się następujących danych: NIP/REGON/PESEL/Dowód osobisty/Paszport, numer deklaracji, miesiąca za który opłacane są składki, numeru decyzji/umowy/tytułu wykonawczego – brak wpłat niezidentyfikowanych z kontem płatnika.
• Na przelewie wpisuje się tylko Numer Rachunku Składkowego – szybkie wypełnienie i wykonanie przelewu.
• Wpłata jest rozliczana na najstarsze zadłużenie – niższe odsetki.

Modyfikacje dotyczące składek ZUS w 2018 r. przybliżaliśmy m.in. we wpisach:

Składki ZUS w 2018
Opłacanie składek 2018 – lepiej sprawdzić zaległości względem ZUS
Nowy numer rachunku składkowego – wyszukiwarka 

Zaznaczmy, że rząd wyszedł z inicjatywą zlikwidowania limitu zusowskiego wskutek czego składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie odprowadzana od całości przychodu, a nie jak obecnie, tylko do trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Pomysł likwidacji ww. limitu ZUS już od 1 stycznia 2018 r. początkowo zyskał poparcie Sejmu, ale ostatecznie zmiana w tym zakresie ma wejść w życie od początku 2019 r.

Warto tu wspomnieć także o nowych regułach oskładkowania niań zatrudnionych na podstawie umowy uaktywniającej.

Jeśli zatrudnimy nianię po 31 grudnia 2017 r., budżet państwa sfinansuje składki na jej ubezpieczenia częściowo. Sfinansowane będą składki od części pensji  do wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia.

Finansowanie składek dla niań, które wykonują pracę na podstawie umów uaktywniających zawartych przed 1 stycznia 2018 r. pozostaje bez zmian.

Nie zmieniają się także zasady, na jakich zgłasza się nianię do ubezpieczeń i rozliczasz składki na jej ubezpieczenia. Są takie same niezależnie od tego, kiedy umowa z nianią została zawarta.

Dodatkowe informacje można odnaleźć na zusowskiej stronie internretowej w zakładce Pracujący/Nianie/Nianie, krok po kroku.

Elektroniczne zwolnienia lekarskie (e-ZLA)

Od 1 stycznia 2016 roku lekarze mogą wystawiać elektroniczne zwolnienia lekarskie, nazywane e-ZLA. Zwolnienia na papierowym formularzu (ZUS ZLA) mogą być wystawiane jeszcze do końca czerwca 2018 r. Natomiast od 1 lipca 2018 r. lekarze będą wystawiać wyłącznie zwolnienia elektroniczne.

Lekarz przekazuje zaświadczenie lekarskie e-ZLA (po jego podpisaniu z wykorzystaniem certyfikatu z ZUS, kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP) elektronicznie do ZUS. ZUS udostępnia e-ZLA płatnikowi składek (np. pracodawcy) na jego profilu na PUE ZUS nie później niż w dniu następującym po dniu otrzymania e-ZLA (bez podawania numeru statystycznego choroby). Informacja ta jest przekazywana także ubezpieczonemu (m.in. pracownikowi) posiadającemu profil ubezpieczonego/świadczeniobiorcy na PUE ZUS.

ZUS przybliża temat elektronicznych zwolnień na stronie: http://www.zus.pl/ezla.

Nowa kwota wolna od podatku w 2018 r.

Od 1 stycznia 2018 r. wzrosła kwota wolna od podatku dla osób uzyskujących niewielkie przychody, np. z tytułu umów cywilnoprawnych lub rent i emerytur.

W 2018 r. kwota wolna od podatku wynosi:

• 1440 zł – przy podstawie opodatkowania nieprzekraczającej w roku kwoty 8000 zł;
• 1440 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 883,98 zł x (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) / 5000 zł – przy rocznej podstawie opodatkowania wyższej od 8000 zł, ale nieprzekraczającej kwoty 13000 zł;
• 556,02 zł – przy rocznej podstawie obliczenia podatku wyższej od 13000 zł, lecz nieprzekraczającej sumy 85528 zł;
• 556,02 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556,02 zł x (podstawa obliczenia podatku – 85528 zł) / 41472 zł – przy łącznej podstawie opodatkowania wyższej od 85528 zł i nieprzekraczającej poziomu 127000 zł.

O kwocie wolnej i wynikającej z niej kwocie zmniejszającej miesięczne zaliczki na podatek w 2018 r. pisaliśmy tu: Kwota wolna od podatku w 2018 r. i jej wpływ na zaliczki podatkowe.

Nowe limity zwolnień podatkowych i zmiany w kosztach autorskich

Na 2018 r. przewidziano znaczące modyfikacje w zakresie stosowania autorskich kosztów uzyskania przychodu a także w limitach zwolnień podatkowych dotyczących m.in. świadczeń finansowanych z zfśs, funduszy związkowych (kwotę wolną podniesiono z 380 zł na 1000 zł), zapomóg losowych czy dofinansowań do wypoczynku dzieci.

Od nowego roku autorskie koszty uzyskania przychodu można stosować do przychodów uzyskiwanych z pracy:

• twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
• badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
• artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii;
• w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
• publicystycznej.

Dla osób uzyskujących przychody z działalności, o której mowa powyżej, ustawodawca przewidział podwojenie obowiązującego obecnie górnego limitu autorskich kosztów uzyskania przychodu z 42.764 do 85.528 zł.

Więcej szczegółów we wpisie: Zmiany w PIT 2018 – nowe limity zwolnień podatkowych i zmiany w kosztach autorskich.

Pracodawcy nie wystawiają już PIT-40

W dniu 15 grudnia 2017 r. Senat zaproponował poprawki do ustawy ograniczającej handel w niedziele. Doprecyzowują one m.in. kwestie handlu w niedziele w kwiaciarniach, piekarniach, cukierniach.

W obecnym kształcie, ww. ustawa przewiduje, że zakaz handlu wejdzie w życie 1 marca 2018 r. i na początku będzie obowiązywał w drugą i trzecią niedzielę miesiąca. Od 1 stycznia 2019 r, sklepy będą otwarte tylko w ostatnią niedzielę, a od 2020 roku wszystkie niedziele będą wolne od handlu.

Pierwsza niedziela z zakazem handlu przypada na 11 marca 2018 r. Na przestrzeni całego 2018 r. czeka nas 29 niedziel handlowych i 23 niedziele z zakazem handlu. W 2019 r., sklepy otwarte będą już tylko w 15 niedziel, a zamknięte w 37. Natomiast począwszy od 2020 r. handel dozwolony będzie w Polsce jedynie w siedem niedziel, a zabroniony w 45 (lub 46, gdy rok będzie miał 53 niedziele).