Wejście w życie przepisów wprowadzających nowe zwolnienie podatkowe – powszechnie nazywane „zerowym PIT” – zrodziło wśród pracodawców i osób zajmujących się zagadnieniami z zakresu kadr i płac wiele pytań odnośnie tego, jak w praktyce stosować to zwolnienie i na jakie obszary może ono wpływać. Jedno z takich pytań brzmi: czy, a jeśli tak to w jaki sposób „zerowy PIT” wpływa na dokonywanie potrąceń z należności wypłacanych zatrudnionym osobom.

Od 1 sierpnia 2019 r. funkcjonuje nowa ulga w podatku (tzw. „zerowy PIT”) obejmująca przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej:

• w 2019 r. (w okresie od sierpnia do grudnia) kwoty 35.636,67 zł;
• od 2020 r. kwoty 85.528 zł (w skali roku).

Wpływ „zerowego PIT” na dokonywanie potrąceń

Dzięki wspomnianej preferencji, od ww. przychodów osiąganych przez osoby spełniające warunki do „zerowego PIT”, płatnicy nie pobierają zaliczek podatkowych. Korzystanie zatem z omawianego zwolnienia wpływa na kwoty kalkulowanych potrąceń z wynagrodzeń, albowiem:

• na mocy art. 87 § 1 Kodeksu pracy, potrąceń dokonuje się z wynagrodzenia po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do PPK, w rozumieniu ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania;
• w myśl art. 87¹ Kodeksu pracy, kwotę wolną od potrąceń ustala się na bazie minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek oraz wpłat dokonywanych do PPK.

 

Skoro więc na wysokość potrąceń w przypadku pracowników oraz zleceniobiorców wpływ mają m.in. zaliczki podatkowe (które odejmuje się od wynagrodzenia zatrudnionego), to przy stosowaniu „zerowego PIT” przez płatnika potrącenia będą dokonywane od wynagrodzenia netto, które nie zostanie pomniejszone o podatek.

 

„Zerowy PIT” wpłynie także na kwoty wolne od potrąceń. Wynika to z tego, że wolna od potrąceń jest kwota w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do PPK. A więc w przypadku osób korzystających z „zerowego PIT” kwota wolna od potrąceń będzie odpowiednio wyższa, albowiem przy jej kalkulowaniu ustawowa płaca minimalna brutto nie będzie pomniejszona o podatek.

 

Wyliczenie kwoty wolnej od potrąceń  (od 100% płacy minimalnej) dla pracownika pełnoetatowego korzystającego z „zerowego PIT” w 2019 r. powinno wyglądać jak poniżej (bez uwzględniania wpłat na PPK):

Lp.	Wyszczególnienie	Wyliczenia z zastosowaniem „zerowego PIT” (w zł)
1.	Wynagrodzenie za pracę	2.250,00
2.	Podstawa składek na ub. społeczne	2.250,00
3.	Składka na ub. emerytalne (poz. 2 × 9,76%)	219,60
4.	Składki na ub. rentowe  (poz. 2 × 1,5%)	33,75
5.	Składka na ub. chorobowe  (poz. 2 × 2,45%)	55,13
6.	Suma składek na ub. społeczne  (poz. 3 + poz. 4 + poz. 5)	308,48
7.	Podstawa wymiaru składki na ub. zdrowotne  (poz. 2 – poz. 6)	1.941,52
8.	Składka na ub. zdrowotne naliczona (poz. 7 × 9%)	174,74
9.	Składka na ub. zdrowotne do odliczenia od podatku	0,00
10.	Koszty uzyskania przychodu	0,00
11.	Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych	0,00
12.	Zaliczka na podatek	0,00
13.	Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych  (poz. 12 – poz. 9)	0,00
14.	Kwota netto (poz. 1 – poz. 6 – poz. 8 – poz. 13)	1.766,78

 

W konsekwencji, przy „zerowym PIT” kwoty wolne od potrąceń w 2019 r. dla pracownika pełnoetatowego wynoszą:

• przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne oraz dobrowolne potrącenia na rzecz pracodawcy – 1.766,78 zł;
• przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi – 1.325,09 zł (czyli 75% x 1.766,78 zł);
• przy potrącaniu kar pieniężnych – 1.590,10 zł (czyli 90% x 1.766,78 zł);
• przy dobrowolnych potrąceniach innych niż te na rzecz pracodawcy – 1.413,42 zł (czyli 80% x 1.766,78 zł).

 

O zagadnieniach dotyczących dokonywania potrąceń z wynagrodzenia i zasiłków pisaliśmy także w artykule: Potrącenia z umowy o pracę, umowy zlecenia i zasiłków w 2019 r. – kwoty wolne od potrąceń i wpływ wpłat do PPK na potrącenia