Przy rozliczeniach płacowych trzeba m.in. „pilnować” progu podatkowego oraz rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Przekroczenie wszakże powyższych pułapów wpływa w znaczący sposób na wyliczenia kwoty netto.

Aby pokazać od strony praktycznej wspomniany wpływ, przygotowaliśmy przykład listy płac, z którego dowiesz się jak w 2023 r. rozliczać wynagrodzenie w przypadku, gdy:

• dochód pracownika w roku przekroczył pułap progu podatkowego wynoszący 120000 zł i/lub
• roczna kwota przychodu podlegającego ozusowaniu osiągnęła poziom trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, wynoszący w 2023 r. 208.050 zł.

 

Sprawdź pełną wersję Kalkulatora Wynagrodzeń uwzględniającego zmiany przewidziane od 1 stycznia 2023 r.:

🧮 Kalkulator Wynagrodzeń pracownika w ujęciu rocznym (2023 r.)
Jak od stycznia 2023 r. rozliczać wynagrodzenie pracownika w ujęciu rocznym
➪ Kliknij i Sprawdź

 

Przykład

36-letni, pełnoetatowy pracownik od początku zatrudnienia czyli od stycznia 2022 r. jest uczestnikiem PPK, z racji czego wpłaty finansowane przez niego to 2%, zaś przez pracodawcę – 1,5%. Ma on prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodu na poziomie 250 zł oraz do kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki na podatek (300 zł). Co miesiąc otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie brutto w wysokości 20.000 zł, a zatem na listach płac do przychodu doliczane jest mu z tytułu PPK 300 zł (20.000 zł x 1,5%).

W tych okolicznościach jego dochód (czyli przychód po pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodów oraz składki na ubezpieczenie społeczne) w okresie od stycznia do lipca 2023 r. wyniósł:

• za 01/2023: 17.308 zł (20.000 zł – 2.742 zł skł. społeczne finans. przez zatrudnionego – 250 zł + 300 zł),
• za 02/2023: 17.308 zł,
• za 03/2023: 17.308 zł,
• za 04/2023: 17.308 zł,
• za 05/2023: 17.308 zł,
• za 06/2023: 17.308 zł,
• za 07/2023: 17.308 zł.

Jak wynika z powyższego, dochód pracownika uzyskany od początku roku przekroczył pierwszy próg podatkowy w lipcu (121.156 zł, co wynika z wyliczenia: 7 x 17.308 zł) i dlatego w tym też miesiącu należności zatrudnionego należy opodatkować stosując dwie stawki podatku: 12% i 32% w następujący sposób:

•••• dochód pracownika uzyskany w miesiącu lipiec do progu 120.000 zł: 120.000 zł – 103848 zł (dochód czyli przychód podlegający opodatkowaniu – KUP – składki społ. uzyskany w okresie: styczeń – czerwiec) = 16152 zł

•••• zaliczka od ww. części dochodu pracownika uzyskanego w miesiącu lipiec (przed zaokrągleniem): 16152 zł (po zaokr.) x 12% – 300 zł = 1638,24‬ zł

•••• dochód pracownika uzyskany w miesiącu lipiec ponad próg 120.000 zł: 121156 zł (łączny opodatkowany dochód uzyskany w okresie: styczeń – lipiec) – 120.000 zł = 1156 zł

•••• zaliczka od ww. części dochodu pracownika uzyskanego w miesiącu lipiec (przed zaokrągleniem): 1156 zł (po zaokr.) x 32% = 369,92 zł

•••• łączna zaliczka podatkowa za miesiąc lipiec (przed zaokrągleniem): 1638,24‬ zł + 369,92 zł = 2008,16 zł

•••• zaliczka podatkowa za miesiąc lipiec (po zaokrągleniu do pełnych złotych): 2008,16 zł – 0 zł (skł. zdrowotna do odliczenia od podatku) = 2008 zł.

 

W rozstrzyganym przypadku lipcowa lista płac powinna wyglądać jak poniżej:

Składniki	Działanie	Kwota
Wynagrodzenie za pracę		20.000,00 zł
Wpłata do PPK finansowana przez pracodawcę wliczana do podstawy opodatkowania	20000 zł × 1,50%	300,00 zł
Podstawa wymiaru składek społecznych	20000 zł	20.000,00 zł
Składka na ubezpieczenie emerytalne	20000 zł × 9,76%	1.952,00 zł
Składki na ubezpieczenia rentowe	20000 zł × 1,5%	300,00 zł
Składka na ubezpieczenie chorobowe	20000 zł × 2,45%	490,00 zł
Suma składek na ub. społeczne	1952 zł + 300 zł + 490 zł	2.742,00 zł
Stawka procentowa podatku		12% / 32%
Koszty uzyskania przychodu		250,00 zł
Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych	20000 zł + 300 zł – 2742 zł (skł. społeczne finans. przez zatrudnionego) – 250 zł – 0 zł	17.308,00 zł
Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę podatkową		300,00 zł
Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem	•••• dochód pracownika uzyskany w miesiącu lipiec do progu 120.000 zł: 120.000 zł – 103848 zł (dochód czyli przychód podlegający opodatkowaniu – KUP – składki społ. uzyskany w okresie: styczeń – czerwiec) = 16152 zł •••• zaliczka od ww. części dochodu pracownika uzyskanego w miesiącu lipiec (przed zaokrągleniem): 16152 zł (po zaokr.) x 12% – 300 zł = 1638,24‬ zł •••• dochód pracownika uzyskany w miesiącu lipiec ponad próg 120.000 zł: 121156 zł (łączny opodatkowany dochód uzyskany w okresie: styczeń – lipiec) – 120.000 zł = 1156 zł •••• zaliczka od ww. części dochodu pracownika uzyskanego w miesiącu lipiec (przed zaokrągleniem): 1156 zł (po zaokr.) x 32% = 369,92 zł •••• łączna zaliczka podatkowa za miesiąc lipiec (przed zaokrągleniem): 1638,24‬ zł + 369,92 zł = 2008,16 zł	2.008,16 zł
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne	20000 zł – 2742 zł (skł. społ. fin. przez zatrud.)	17.258,00 zł
Składka zdrowotna	17258 zł × 9%	1.553,22 zł
Składka zdrowotna do odliczenia od podatku		0,00 zł
Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek US	2008,16 zł po zaokrągleniu do pełnych zł	2.008,00 zł
Kwota netto	20000 zł – 2742 zł – 1553,22 zł – 2008 zł	13.696,78 zł
Wpłata do PPK finansowana przez pracownika	20000 zł × 2%	400,00 zł
Kwota do wypłaty	13696,78 zł – 400 zł – 0 zł + 0 zł	13.296,78 zł

 

Uwzględniając w opisanych okolicznościach łączny przychód ww. pracownika z okresu od stycznia do listopada 2023 r., okazuje się, że w listopadzie przychód przekroczył pułap trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (208.050 zł; 30 x 6.935 zł):

20.000 zł wyn. za 01/2023 + 20.000 zł wyn. za 02/2023 + 20.000 zł wyn. za 03/2023 + 20.000 zł wyn. za 04/2023 + 20.000 zł wyn. za 05/2023 + 20.000 zł wyn. za 06/2023 + 20.000 zł wyn. za 07/2023 + 20.000 zł wyn. za 08/2023 + 20.000 zł wyn. za 09/2023 + 20.000 zł wyn. za 10/2023 + 20.000 zł wyn. za 11/2023 = 220.000 zł > 208.050 zł.

 

W związku z powyższym rozliczenie pensji listopadowej powinno wyglądać następująco:

Składniki	Działanie	Kwoty w zł
Wynagrodzenie brutto		20 000,00
Wpłata do PPK finansowana przez pracodawcę wliczana do podstawy opodatkowania	20000 zł × 1,5%	300,00
Podstawa wymiaru składek emeryt. i rent.	20.000 zł – (220.000 zł – 208.050 zł)	8 050,00
Składka na ubezpieczenie emerytalne	8050 zł × 9,76%	785,68
Składki na ubezpieczenia rentowe	8050 zł × 1,5%	120,75
Składka na ubezpieczenie chorobowe	20000 zł × 2,45%	490,00
Suma składek społecznych	785,68 zł + 120,75 zł + 490,00 zł	1 396,43
Koszty uzyskania przychodu		250,00
Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych	20000 zł  + 300 zł – 1396,43 zł (skł. społeczne finans. przez zatrudnionego) – 250 zł	18 654,00
Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę na podatek**		300,00**
Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem	(18654 zł × 32%) – 300 zł**	5 669,28
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne	20000 zł – 1396,43 zł (suma składek społ. finans. przez zatrudnionego)	18 603,57
Składka zdrowotna	18 603,57 zł × 9%	1 674,32
Składka zdrowotna do odliczenia od podatku		0,00
Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych	5 669,28 zł (po zaokrągleniu do pełnych zł)	5 669,00
Wpłata do PPK finansowana przez pracownika	20000 zł × 2%	400,00
Kwota netto	20000 zł – 1396,43 zł – 1674,32 zł – 5669 zł – 400 zł	10 860,25

 

** Jak widać z zaprezentowanych wyliczeń, kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki podatkowe powinna być uwzględniana również przy kalkulowaniu podatku 32-procentowego czyli należnego od dochodu, który w skali roku przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali (120.000 zł).