Z punktu widzenia wysokości podstaw składek zusowskich należnych od działalności gospodarczej w 2020 r. istotne są przede wszystkim 3 wartości:
- wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wynoszące w 2020 r. 2.600 zł,
- kwota prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej, której wysokość na 2020 r. przewidziano na 5.227 zł,
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku w IV kwartale roku poprzedniego.
Pełny ZUS
Przedsiębiorcy, którzy nie skorzystają z:
- półrocznej ulgi na start w ZUS,
- dwuletniej ulgi ZUS dla nowopowstałych firm (polegającej na opłacaniu składek od preferencyjnej podstawy wynoszącej 30% minimalnej płacy),
- niskiego ryczałtowego ZUS-u uzależnionego od skali prowadzonej działalności gospodarczej,
zobligowani są do opłacania od prowadzonej działalności gospodarczej „normalnych” (pełnych) składek naliczanych od podstawy wynoszącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.
W 2020 r. prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne wynosi 5.227 zł. Podstawę wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą w 2020 r. stanowi więc kwota 3.136,20 zł – 60 % przeciętnego wynagrodzenia.
Składka zdrowotna od działalności gospodarczej w 2020 r.
Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 21 stycznia 2020 r., przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale w 2019 r. wyniosło 5.368,01 zł. Oznacza to, że w 2020 r. w przypadku przedsiębiorców i osób z nimi współpracujących:
• minimalna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4.026,01 zł (75% z 5.368,01 zł),
• składka zdrowotna w pełnej wysokości to 362,34 zł (9% z 4.026,01 zł),
• składka zdrowotna podlegająca odliczeniu od podatku dochodowego wynosi 312,02 zł (7,75% z 4.026,01 zł).
Składki ZUS od działalności gospodarczej w 2020 r. (na ogólnych zasadach):
| Ubezpieczenie społeczne – okres: styczeń – grudzień 2020 r. | |||
| Składka na ubezpieczenie: | z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym | bez ubezpieczenia chorobowego | |
| Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 3.136,20 zł | emerytalne: | 612,19 zł | 612,19 zł |
| rentowe: | 250,90 zł | 250,90 zł | |
| chorobowe: | 76,84 zł | – | |
| wypadkowe (1,67%* podstawy): | 52,37 zł | 52,37 zł | |
| Razem: | 992,30 zł | 915,46 zł | |
| Ubezpieczenie zdrowotne – okres: styczeń – grudzień 2020 r. | |||
| Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne: 4.026,01 zł |
Składka zdrowotna (9%) | 362,34 zł | |
| Składka zdrowotna odliczana od podatku (7,75%) | 312,02 zł | ||
| Fundusz Pracy – okres: styczeń – grudzień 2020 r. | |||
| Podstawa wymiaru składek na Fundusz Pracy: 3.136,20 zł | Fundusz Pracy: | 76,84 zł | |
* składka na ubezpieczenie wypadkowe dla płatników składek zatrudniających do 9 ubezpieczonych.
Ulga na start
W dniu 30 kwietnia 2018 r. w życie weszła Konstytucja biznesu czyli pakiet 5 ustaw reformujących i upraszczających przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Wspomniane akty prawne wprowadziły m.in. tzw. „ulgę na start” przewidującą znaczące zmiany w ubezpieczeniach społecznych i ubezpieczeniu zdrowotnym osób, które rozpoczynają prowadzenie działalności po raz pierwszy bądź po długiej przerwie.
ZUS w komunikacie z 12 kwietnia 2018 r. zamieszczonym na stronie www.zus.pl, wyjaśnił szczegóły związane z omawianą ulgą.
Jeśli dana osoba będzie prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą i:
- podejmie ją po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy kalendarzowych od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności gospodarczej,
- nie będzie jej wykonywać na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym osoba wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności,
może ona skorzystać z „ulgi na start”. Uprawnienie to polega na zwolnieniu z obowiązku ubezpieczeń społecznych przez 6 miesięcy kalendarzowych od dnia podjęcia działalności gospodarczej.
Z „ulgi na start” można skorzystać także wspólnik spółki cywilnej.
Ważne!
W okresie „ulgi na start” ubezpieczeniami społecznymi będą objęte osoby współpracujące z osobą prowadzącą działalność gospodarczą oraz zatrudnieni przez przedsiębiorcę pracownicy czy zleceniobiorcy. Zwolnienie z ubezpieczeń społecznych dotyczy tylko osoby prowadzącej działalność.
„Ulga na start” może trwać maksymalnie 6 miesięcy kalendarzowych. Początek stanowi dzień faktycznego rozpoczęcia wykonywania działalności. Jeżeli dzień ten przypada pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, miesiąc ten wliczamy do 6 miesięcy trwania ulgi. Jeśli działalność gospodarczą rozpocznie się w trakcie miesiąca kalendarzowego, miesiąca tego nie wlicza się.
Jeśli w okresie korzystania z „ulgi na start” dojdzie do zawieszenia wykonywania działalności, okres zawieszenia nie przerwie biegu 6 miesięcy.
Przykład:
Pani Teresa korzysta z ulgi na start od 4 maja 2020 r. Od 1 czerwca 2020 r. zawiesiła działalność do 31 lipca 2020 r. Po wznowieniu działalności ma prawo do „ulgi na start” jeszcze przez 4 miesiące.
Jeśli przedsiębiorca zrezygnuje z „ulgi na start”, do czego ma prawo, kolejny raz będzie mógł skorzystać z tego uprawnienia dopiero po upływie 60 miesięcy kalendarzowych od dnia jej zakończenia bądź zawieszenia.
W okresie, w którym dana osoba korzysta z „ulgi na start”, ubezpieczenie zdrowotne jest dla niej obowiązkowe, o ile nie zawiesi ona wykonywania działalności w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
Do ubezpieczenia zdrowotnego w okresie „ulgi na start” trzeba dokonać zgłoszenia na druku ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 40.
Preferencyjny ZUS (od podstawy: 30% płacy minimalnej)
Przedsiębiorcy mogący korzystać z preferencyjnych zasad ozusowania w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, mają prawo opłacać składki społeczne od kwoty stanowiącej 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Od 1 stycznia 2020 r. najniższa podstawa wymiaru składek dla ww. grupy osób wynosi 780 zł (30% z 2.600 zł). Składki od tej kwoty wskazuje tabela poniżej:
| Ubezpieczenie społeczne – okres: styczeń – grudzień 2020 r. | |||||
| Składka na ubezpieczenie: | z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym | bez ubezpieczenia chorobowego | |||
| Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 780 zł | emerytalne: | 152,26 zł | 152,26 zł | ||
| rentowe: | 62,40 zł | 62,40 zł | |||
| chorobowe: | 19,11 zł | – | |||
| wypadkowe (1,67% podstawy): | 13,03 zł | 13,03 zł | |||
| Razem: | 246,80 zł | 227,69 zł | |||
| Ubezpieczenie zdrowotne – okres: styczeń – grudzień 2020 r. | |||||
| Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne: 4.026,01 zł |
Składka zdrowotna (9%) | 362,34 zł | |||
| Składka zdrowotna odliczana od podatku (7,75%) | 312,02 zł | ||||
|
|||||
Składki ZUS ustalane od dochodu przedsiębiorcy
Ustawodawca przewidział wprowadzenie od 1 lutego 2020 r. małego ZUS „plus” czyli zmodyfikowanej wersji ulgi polegającej na opłacaniu przez przedsiębiorców składek ZUS od podstawy, której wysokość zależy od skali prowadzonej działalności gospodarczej.
Aby skorzystać z omawianej preferencji w danym roku:
- przedsiębiorca musi prowadzić działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych,
- jego przychód z tytułu działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, jeśli prowadzona ona była przez cały rok, nie może przekroczyć kwoty 120.000 zł.
Warunki / zasady korzystania z małego ZUS „plus”
- Aby skorzystać z „Małego ZUS-u plus”, oprócz kryterium przychodowego (roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku
kalendarzowym nie może przekroczyć kwoty 120.000 zł przychodu), trzeba również prowadzić działalność w poprzednim roku przez co najmniej 60 dni.
- W przypadku rozpoczęcia, zakończenia lub zawieszenia prowadzenia działalności w ciągu poprzedniego roku, ww. roczny limit przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc kwotę 120.000 zł przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym i mnożąc przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Otrzymany wynik jest zaokrąglany do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
- Podstawa wymiaru składek społecznych według nowych reguł od 2020 r. powinna być ustalana zgodnie ze wzorami:
- (roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym : liczba dni prowadzenia działalności z działalności w poprzednim roku kalendarzowym) x 30 = przeciętny miesięczny dochód z działalności;
- przeciętny miesięczny dochód z działalności x 0,5 = miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
- Ww. podstawa nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku (co stanowi minimalną wysokość podstawy wymiaru preferencyjnych składek ubezpieczeniowych, o której mowa w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) i wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy (co stanowi najniższą „zryczałtowaną” podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą i nie korzystają przy tym z żadnych zwolnień oraz ulg, zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). A zatem w 2020 r. podstawa wynikająca z małego ZUS „plus” nie może być niższa niż 780 zł (30% x 2.600 zł) i wyższa niż 3.136,20 zł (60% x 5227 zł).
Regulacje dotyczące małego ZUS „plus” nie dotyczą podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Składki te trzeba opłacać od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.
O małym ZUS „plus” pisaliśmy szerzej w tekstach: „Mały ZUS plus – podstawa składek ZUS od 2020 r. uzależniona od wysokości dochodu z działalności gospodarczej” oraz „Mały ZUS „plus” od 1 lutego 2020 – wyjaśnienia ZUS z przykładami”
Źródło: opracowanie własne + informacje ze strony: www.zus.pl
