Od 2023 r. trzeba pamiętać o bardzo ważnej regule, w myśl której, po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik obliczając zaliczki podatkowe nie uwzględnia oświadczeń i wniosków złożonych przez podatnika (m.in. wniosku o uwzględnianie podwyższonych kosztów uzyskania przychodu lub oświadczenia o zamiarze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub z dzieckiem), z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 ustawy PIT.
Wspomniany wyjątek (przewidziany w art. 31a ust. 7 ustawy PIT) oznacza, że płatnik po ustaniu stosunku prawnego łączącego go z podatnikiem powinien nadal stosować – przy obliczaniu zaliczek od świadczeń należnych z tego stosunku (np. wypłacając dodatkowe roczne wynagrodzenie) – wniosek podatnika o obliczanie zaliczek bez stosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT (ulga dla młodych) lub miesięcznych kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 lub 3 ustawy PIT, oraz wniosek o niestosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów.
Reasumując, wypłacając aktualnie byłemu pracownikowi należności ze stosunku pracy, który uległ zakończeniu, pracodawca co do zasady:
- nalicza składki zusowskie (pomimo, iż ustał już tytuł do ubezpieczeń ZUS),
- nie stosuje kwoty zmniejszającej podatek,
- uwzględnia podstawowe zryczałtowane koszty uzyskania przychodu.
Miejmy na uwadze, że w opinii resortu finansów istnieje prawnie dopuszczalna możliwość, aby podatnik po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, złożył płatnikowi „nowe” oświadczenie/wniosek, które będzie mogło mieć wpływ na obliczanie zaliczki na podatek od świadczeń dokonywanych po ustaniu stosunku prawnego łączącego strony. A zatem za dozwolone należy uznać złożenie przez byłego pracownika np. oświadczenia w sprawie zastosowania kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe przy rozliczaniu jego wynagrodzenia wypłacanego mu już po rozwiązaniu umowy o pracę. Słuszność przedstawionej tezy, potwierdzono w interpretacji z 23 marca 2023 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1095.2022.2.MN).
Ćwiczenia z płac – Jak w 2024 r. rozliczać wypłatę dokonaną po rozwiązaniu umowy o pracę (na rzecz byłego pracownika)
🧮 Kalkulator Online – Kalkulator – Jak w 2024 r. rozliczać wypłatę dokonaną po rozwiązaniu umowy o pracę (na rzecz byłego pracownika)
Jak w 2024 r. rozliczać wypłatę dokonaną po rozwiązaniu umowy o pracę (na rzecz byłego pracownika)
➪ Kliknij i Sprawdź
Przykład
Z końcem stycznia 2024 r. rozwiązano umowę o pracę 32-letniego pracownika (niebędącego uczestnikiem PPK i niekorzystającego z zerowego PIT). W dniu 28 lutego 2024 r. były pracodawca wypłacił mu nagrodę roczną za 2023 r. w wysokości 4560 zł brutto.
W okresie zatrudnienia, przy kalkulowaniu jego zaliczek podatkowych pracodawca uwzględniał podwyższone koszty uzyskania przychodu (300 zł) oraz 600 zł kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe (na co składała się 1/12 kwoty zmniejszającej podatek oraz 300 zł z tytułu złożonego przez niego oświadczenia o wspólnym rozliczaniu dochodów z żoną, z którego wynika, iż jego dochody nie przekroczą kwoty 120.000 zł, a małżonka nie uzyskuje żadnych dochodów).
W opisanym przypadku, rozliczenie nagrody rocznej powinno nastąpić z zastosowaniem KUP podstawowych i bez kwoty zmniejszającej podatek (pomimo, iż do stycznia 2024 r. zaliczki PIT pomniejszane był o 600 zł z racji złożonego PIT-2 i oświadczenia o wspólnym rozliczeniu):
Składniki | Sposób wyliczenia | Prawidłowe wyliczenia dokonane przez kalkulator |
Nagroda roczna brutto | 4.560,00 zł | |
Wpłata do PPK finansowana przez pracodawcę wliczana do podstawy opodatkowania | 0,00 zł | |
Podstawa wymiaru składek społecznych | 4560 zł | 4.560,00 zł |
Składka na ubezpieczenie emerytalne | 4560 zł × 9,76% | 445,06 zł |
Składki na ubezpieczenia rentowe | 4560 zł × 1,5% | 68,40 zł |
Składka na ubezpieczenie chorobowe | 4560 zł × 2,45% | 111,72 zł |
Suma składek na ubezpieczenie społeczne | 445,06 zł + 68,4 zł + 111,72 zł | 625,18 zł |
Stawka procentowa podatku | 12% | |
Koszty uzyskania przychodu | 250,00 zł | |
Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych | 4560 zł – 625,18 zł (skł. społeczne finans. przez zatrudnionego) – 250 zł | 3.685,00 zł |
Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę podatkową (na mocy złożonego PIT-2) | 0,00 zł | |
Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem | (3685 zł × 12%) – 0 zł | 442,20 zł |
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 4560 zł – 625,18 zł (skł. społ. fin. przez zatrud.) | 3.934,82 zł |
Składka zdrowotna | 3934,82 zł × 9% | 354,13 zł |
Składka zdrowotna do odliczenia od podatku | 0,00 zł | |
Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych | 442,2 zł po zaokrągleniu do pełnych zł | 442,00 zł |
Kwota netto | 4560 zł – 625,18 zł – 354,13 zł – 442 zł | 3.138,69 zł |