Jak wiemy, w każdym roku zmienia się wysokość ustawowej płacy minimalnej. Modyfikacje w tym zakresie wymuszają nierzadko przeliczenia niektórych świadczeń, w tym podstawy urlopowej (a także ekwiwalentowej). Jest to konieczne wtedy, gdy do wspomnianej podstawy wchodzą składniki kalkulowane z płacy minimalnej obowiązującej w poprzednim roku lub półroczu (np. dodatki nocne lub za pracę ponadnormatywną).
Nawet jeśli różnice z przeliczeń będą nieznaczące, nie wolno ich zaniechiwać, gdyż byłoby to działaniem na niekorzyść pracowników.
Zmiany płacowe wymuszają przeliczenia
W praktyce nierzadko zdarza się, że zakłady pracy zmieniają podwładnym wysokość pensji czy rodzaj przyznawanych składników płacy. Gdy dochodzi do takich zmian w składnikach pensji branych pod uwagę przy wyliczaniu wynagrodzenia urlopowego (przyznanie lub zlikwidowanie danego składnika) lub zmian ich wysokości w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu, wówczas bazę obliczeniową należy ustalić ponownie z uwzględnieniem tych zmian. Tak nakazuje paragraf 10 rozporządzenia urlopowego. Przyjmuje się, że przywołany przepis dotyczy m.in.:
– wzrostu lub obniżenia składnika pensji,
– likwidacji danego składnika lub dodania nowego elementu płacy,
– zmiany charakteru składnika,
– zastąpienia danego składnika innym o tym samym lub podobnym charakterze.
Omawianego przeliczenia podstawy urlopowej dokonuje się, by spełnić warunek wynikający z art. 172 Kodeksu pracy, a więc aby ustalić wysokość wynagrodzenia na takim poziomie, jaki by pracownik uzyskał gdyby zamiast wypoczywania wykonywał pracę.
O powyższym przesądza § 10 rozporządzenia urlopowego, który stanowi, iż w razie zmiany w zmiennych składnikach wynagrodzenia lub zmiany wysokości takich składników w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu, podstawę wymiaru ustala się ponownie z uwzględnieniem tych zmian.
Niezawodny kalkulator do wyliczania wynagrodzenia urlopowego:
Kalkulator Wynagrodzeń Jak obliczyć wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy
Jak obliczyć wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy
Ćwiczenie płacowe z obliczania wynagrodzenia za urlop:
Kalkulator Wynagrodzeń Jak przeliczać podstawę urlopową po zmianie płacy minimalnej od 1 lipca 2024
Jak przeliczać podstawę urlopową po zmianie płacy minimalnej od 1 lipca 2024
Przykład
Zatrudniony na pełny etat w podstawowym systemie czasu pracy (praca po 8 godzin od poniedziałku do piątku) 31-letni pracownik, jest wynagradzany stałą stawką miesięczną wynoszącą:
- do końca czerwca 2024 r. 4242 zł,
- od początku lipca 2024 r. – 4300 zł brutto.
Pensję wypłacaną ma w tym samym miesiącu, za który jest ona naliczana.
Czasem na polecenie pracodawcy realizuje on zadania służbowe w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych, za co otrzymuje obok normalnego wynagrodzenia również stosowne dodatki.
Wspomniany pracownik:
- w okresie od 8 do 12 lipca 2024 r. korzystał z 5 dni (40 godz.) urlopu wypoczynkowego (była to jego jedyna lipcowa absencja),
- w kwietniu 2024 r. wypracował 10 nadgodzin dobowych (niezrekompensowanych czasem wolnym) oraz 40 godz. nocnych,
- w maju 2024 r. wypracował 48 godz. nocnych,
- w czerwcu 2024 r. wypracował 5 nadgodzin dobowych (niezrekompensowanych czasem wolnym).
Tytułem pracy w nocy i w nadgodzinach w okresie od kwietnia do czerwca 2024 r. (w którym to okresie przepracował wszystkie robocze dni) ww. zatrudniony otrzymał następujące kwoty:
- kwoty należne za kwiecień 2024 r.: 384 zł za 10 nadgodzin (4.300 zł : 168 godz. nominalnego czasu pracy z kwietnia 2024 r. = 25,60 zł × 10 nadgodzin = 256 zł; 25,60 zł × 50% = 12,80 zł × 10 nadgodzin = 128 zł; 256 zł + 128 zł = 384 zł) oraz 204,8 zł za 40 godz. pracy w nocy [40 godz. × (4.300 zł : 168 godz. × 20%)],
- kwoty należne za maj 2024 r.: 258,24 zł za 48 godz. pracy w nocy [48 godz. × (4.300 zł : 160 godz. × 20%)],
- kwoty należne za czerwiec 2024 r.: 201,60 zł za 5 nadgodzin (4.300 zł : 160 godz. nominalnego czasu pracy z czerwca 2024 r. = 26,88 zł × 5 nadgodzin = 134,40 zł; 26,88 zł × 50% = 13,44 zł × 5 nadgodzin = 67,20 zł; 134,40 zł + 67,20 zł = 198,85 zł).
Jak wynika z powyższego pracownik w okresie od kwietnia do czerwca 2024 r. przepracował faktycznie 503 godziny.
W opisanych okolicznościach lipcowe wynagrodzenie za urlop obliczone ze składników zmiennych, powinno zostać skalkulowane następująco:
| Składowe wyn. za urlop | Sposób wyliczenia | Kwoty |
| Łączna kwota zmiennych składników pensji, które powinny wejść finalnie do lipcowej podstawy urlopowej | Przeliczenie kwot za nadgodziny i pracę w nocy wliczanej do podstawy urlopowej: • kwoty należne za kwiecień 2024 r.: 384 zł za 10 nadgodzin (4.300 zł : 168 godz. nominalnego czasu pracy z kwietnia 2024 r. = 25,60 zł × 10 nadgodzin = 256 zł; 25,60 zł × 50% = 12,80 zł × 10 nadgodzin = 128 zł; 256 zł + 128 zł = 384 zł) oraz 204,8 zł za 40 godz. pracy w nocy [40 godz. × (4.300 zł : 168 godz. × 20%)], • kwoty należne za maj 2024 r.: 258,24 zł za 48 godz. pracy w nocy [48 godz. × (4.300 zł : 160 godz. × 20%)], • kwoty należne za czerwiec 2024 r.: 201,60 zł za 5 nadgodzin (4.300 zł : 160 godz. nominalnego czasu pracy z czerwca 2024 r. = 26,88 zł × 5 nadgodzin = 134,40 zł; 26,88 zł × 50% = 13,44 zł × 5 nadgodzin = 67,20 zł; 134,40 zł + 67,20 zł = 201,60 zł).
Łączna kwota składników zmiennych (po przeliczeniu) do uwzględnienia w podstawie urlopowej: |
1.048,64 zł |
| Kwota wynagrodzenia za urlop ze zmiennych składników | 1048,64 zł : 503 godz. faktycznie przepracowanych w okresie od kwietnia do czerwca 2024 r. = 2,08 zł
2,08 zł × 40 godz. = 83,20 zł |
83,20 zł |
Zakładając, iż w rozstrzyganym przypadku wynagrodzenie urlopowe nie jest wyodrębniane ze stałych składników, pracownik w lipcu powinien oprócz wyżej wskazanej należności za urlop otrzymać pełną kwotę 4.300 zł brutto płacy zasadniczej.
